Choroby zawodowe – grupa chorób spowodowanych działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy. Powstają wskutek stałego przebywania ciała w niedogodnej pozycji, systematycznego wykonywania forsownych czynności lub regularnego przebywania w otoczeniu zawierającym czynniki szkodliwe dla zdrowia (hałas, nieodpowiednie oświetlenie, zapylenie, promieniowanie, związki chemiczne, zwiększone obciążenie psychiczne i fizyczne itp.).
Choroby zawodowe występują po dłuższym okresie przebywania w niesprzyjających warunkach, a ich przebieg i leczenie jest równie długotrwałe. Są zazwyczaj chroniczne lub przewlekłe i często prowadzą do trwałej utraty zdrowia. Chorobami zawodowymi mogą być zarówno takie, które dotykają w różnym stopniu całość populacji, jak również choroby charakterystyczne – występujące tylko (lub głównie) w wybranych grupach zawodowych.
Zgodnie z art. 4 Ustawy z 30 października 2002 o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2189), w polskim prawie za choroby zawodowe uważa się jedynie choroby określone w wykazie chorób zawodowych określonym rozporządzeniem Rady Ministrów.
Do chorób zawodowych zalicza się m.in.:
Międzynarodowa Organizacja Pracy uznaje, że „choroba zawodowa” oznacza chorobę będącą wynikiem narażenia na działanie czynników ryzyka występujących podczas wykonywania pracy (art. 1 b Protokołu z 2002 do Konwencji Nr 181 z 1981).
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Definicja i katalog chorób zawodowych na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich. brpo.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-03-23)].
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1836)
- Konwencja MOP nr 18 w sprawie odszkodowania za choroby zawodowe, przyjęta w Genewie 10 czerwca 1925 r. (Dz.U. z 1937 r. nr 86, poz. 619), lista stron
- Konwencja MOP nr 42 o chorobach zawodowych z 21 czerwca 1934 (Dz.U. z 1949 r. nr 31, poz. 235), lista stron
- Konwencja MOP Nr 121 dotycząca świadczeń w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych z 8 lipca 1964, lista stron
- Konwencja MOP nr 155 dotycząca bezpieczeństwa, zdrowia pracowników i środowiska pracy z 22 czerwca 1981, lista stron
- Protokół z 22 czerwca 2002 r. do Konwencji Nr 155, lista stron
