 Agar czekoladowy z bakterią Francisella tularensis | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina |
Francisellaceae |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
F. tularensis |
| Nazwa systematyczna | |
| Francisella tularensis | |
Francisella tularensis — nieprzetrwalnikująca, Gram-ujemna bakteria wewnątrzkomórkowa będąca czynnikiem etiologicznym tularemii, ostrej choroby zakaźnej zwierząt i ludzi. Przyjmuje ona kształt pałeczki o wielkości 0,2–0,5 μm do 0,7–1,0 μm.
Podział
Gatunek Francisella tularensis dzieli się na trzy podgatunki:
- Typ A – F. tularensis subsp. tularensis,
- Typ B – F. tularensis subsp. holarctica,
- F. tularensis subsp. mediasiatica, najmniej zbadany z podgatunków.
Zarówno typ A jak i typ B są zdolne wywołać chorobę, choć jedynie typ A wywołuje zakażenia zagrażające życiu. Dotychczas nie stwierdzono zakażenia u człowieka podgatunkiem mediasiatica. Istnieje również pokrewny gatunek Francisella novicida dawniej uznawany za jeden z podgatunków F. tularensis, wykazujący zjadliwość wobec osób z defektami immunologicznymi.
Cykl życia
F. tularensis posiada zdolność wnikania i rozmnażania się w różnych typach komórek, najczęściej atakuje jednak makrofagi. Wnika do nich poprzez fagocytozę, opuszczając fagosomy zainfekowanych komórek i intensywnie namnażając się w ich cytozolu, ostatecznie doprowadzając do apoptozy makrofaga i opuszczając go w celu zainfekowania dalszych komórek.
Historia
F. tularensis została odkryta w 1911 roku przez amerykańskiego lekarza George'a Waltera McCoya, który wyizolował ją z wiewiórek wykazujących objawy wskazujące na zakażenie pałeczką dżumy (Yersinia pestis). Bakterię nazwał Bacterium tularense na cześć hrabstwa Tulare w Kalifornii, gdzie ją odkryto. Dopiero w 1919 lekarz Edward Francis określił bakterię jako czynnik etiologiczny tularemii, znanej wcześniej w Stanach Zjednoczonych jako deer-fly fever (ang. gorączka strzyżaka sarniego). Na jego cześć rodzaj bakterii przyjął nazwę Francisella.