| Ascariosis | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
| B77.0 |
Glistnica z powikłaniami jelitowymi |
| B77.8 |
Glistnica bez innych powikłań |
| B77.9 |
Glistnica, nieokreślona |
| DiseasesDB | |
| MedlinePlus | |
| MeSH | |
Glistnica (askarioza, łac. ascariosis, ang. ascariasis) – choroba pasożytnicza powodowana przez glisty.
Etiologia
Chorobę wywołuje glista ludzka (Ascaris lumbricoides), pasożyt jelita cienkiego człowieka. Podobne gatunki pospolite u innych ssaków mogą przypadkowo zarazić człowieka np. glista świńska (Ascaris suum), glista psia (Toxocara canis) i glista kocia (Toxocara cati). Drogi zakażenia:
- niedomyte warzywa, nawożone ludzkimi fekaliami
- zanieczyszczona woda (np. z jeziora, rzadziej z basenu)
Epidemiologia
Jest najczęstszą na świecie robaczycą przewodu pokarmowego (około 1 mld ludzi zarażonych). Intensywne inwazje i powikłania glistnicy są przyczyną około 20 tysięcy zgonów rocznie na świecie. Najczęściej inwazje występują w krajach z nierozwiniętym problemem kanalizacji (w południowo-wschodniej Azji ponad 80%, w Afryce 34% populacji – głównie dzieci). W Europie glistnicę stwierdza się sporadycznie, w Polsce także znikomo.
Objawy i przebieg
Glistnica najczęściej jest bezobjawowa, choć może objawiać się:
- ogólnym osłabieniem
- zawrotami głowy
- obrzękami twarzy
- nadmierną pobudliwością
- reakcjami alergicznymi.
Przemieszczające się w kierunku płuc larwy mogą spowodować glistnicę płucną, inaczej zwaną zespołem Löefflera, która jest łagodną, samoograniczającą się chorobą objawiającą się gorączką, świstami, eozynofilią i kaszlem, leczącą się samoistnie w ciągu 2–3 tygodni. Przy jego wystąpieniu nie należy stosować leków zabijających glisty, ponieważ martwe mogą spowodować większe szkody niż żywe.
Możliwe powikłania:
- ostre zapalenie trzustki, pęcherzyka lub dróg żółciowych – powstające na skutek przemieszczania się glist do przewodów trzustkowych i wątrobowych
- niedrożność jelit
- zapalenie wyrostka robaczkowego (bardzo rzadko)
- skręt jelita.
U pacjentów poddanych znieczuleniu glisty mogą dostać się do jamy ustnej, a co za tym idzie, doprowadzić do zatkania dróg oddechowych, skurczu oskrzeli lub nawet zatrzymania oddechu.
Leczenie
W leczeniu glistnicy stosuje się pyrantel, albendazol albo mebendazol. Przy masowej infestacji skuteczny jest cytrynian piperazyny. Glisty żyją dwa lata i nie rozmnażają się w ciele chorego, dlatego gdy nie doszło do ponownego zakażenia, pacjent może samoistnie wyzdrowieć.
Bibliografia
- Inwazje i choroby pasożytnicze. W: Zbigniew Pawłowski: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Zdzisław Dziubek (red.). Wyd. wydanie III uaktualnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 470-472. ISBN 83-200-2748-9.
- Choroby wewnętrzne. Andrzej Szczeklik (red.), Małgorzata Bała, Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, ISBN 83-7430-069-8, OCLC 749286062.
Linki zewnętrzne
- Ascariasis, CDC Division of Parasitic Diseases [dostęp 2007-10-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-12-13].
