Мы используем файлы cookie.
Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.
Filogeneza
Haplogrupa
Другие языки:

Haplogrupa

Подписчиков: 0, рейтинг: 0

Haplogrupa w genetyce − grupa podobnych ze względu na wspólne pochodzenie haplotypów, czyli serii alleli genów położonych w specyficznym miejscu na chromosomie.

Badanie występowania haplogrup pozwala na śledzenie migracji populacji. W genetyce człowieka najczęściej bada się haplogrupy chromosomu Y i mitochondrialnego DNA (mtDNA), ponieważ chromosom Y dziedziczony jest tylko w linii ojcowskiej, natomiast mtDNA tylko w linii matczynej. Na tej podstawie wyliczono, kiedy żyli ludzie, od których cała współczesna populacja odziedziczyła chromosom Y i mtDNA.

W pierwszej dekadzie XXI w. szacowano, że Y-chromosomalny Adam żył około 60–140 tys. lat temu, a mitochondrialna Ewa około 140–240 tys. lat temu w Afryce. W roku 2014 opublikowano badania, wg których Y-chromosomalny Adam żył ok. 338 tys. lat temu. Kolejni badacze zakwestionowali jednak te szacunki, wskazując na okres ok. 208 tys. lat temu. Między obiema grupami wywiązała się polemika.

Haplogrupy DNA chromosomu Y

Haplogrupy chromosomu Y są oznaczone literami od A do R. Kolejne podziały oznacza się numerami i małymi literami. Nazwy haplogrup chromosomu Y ustala Konsorcjum Chromosomu Y.

Przybliżone rozmieszczenie haplogrup Y-DNA

Pokrewieństwo ewolucyjne ludzkich haplogrup chromosomu Y

Ostatni wspólny przodek chromosomów Y (Y-chromosomalny Adam)
|
A BR
B CR
C DE F
D E G H IJ K
I J L M NO P
N O Q R


Drzewo ewolucyjne haplogrup DNA chromosomu Y
przodek MRC
A00 A0'1'2'3'4
A0 A1'2'3'4
A1 A2'3'4
A2'3 A4=BCDEF
A2 A3 B CDEF
DE CF
D E C F
GHIJKLT
G HIJKLT
H IJKLT
IJ KLT
I J LT K
L T MP X S
M P NO
Q R N O

Haplogrupy mitochondrialnego DNA

Haplogrupy mitochondrialnego DNA są oznaczone następująco: A, B, C, CZ, D, E, F, G, H, pre-HV, HV, I, J, pre-JT, JT, K, L0, L1, L2, L3, L4, L5, L6, L7, M, N, O, P, Q, R, S, T, U, UK, V, W, X, Y, i Z.

Pokrewieństwo ewolucyjne ludzkich haplogrup mtDNA

  Ostatni wspólny przodek mtDNA (Ewa mitochondrialna)    
L0   L1  
L2 L3   L4 L5 L6 L7
  M N  
CZ D E G Q   A I O   R   S W X Y
C Z B F pre-HV   pre-JT P  UK
HV JT U K
H V J T
Mapa migracji populacji ludzkiej opracowana na podstawie mitochondrialnego DNA. Liczby oznaczają tysiące lat temu, a litery oznaczają haplogrupy mitochondrialne.
Inny model migracji populacji ludzkiej (litery oznaczają haplogrupy mitochondrialne).


Porównanie

Porównując geograficzną dystrybucję SNP DNA mitochondrialnego i chromosomu Y określono, że tempo mutacji mtDNA było 10-20 razy większe. Świadczy to o zjawisku poligynii, większej śmiertelności wśród mężczyzn, większej tendencji do migracji kobiet (Seielstad i inni, 1998).

Bibliografia

  • Y Chromosome Consortium, A nomenclature system for the tree of human Y-chromosomal binary haplogroups, „Genome Research”, 12 (2), 2002, s. 339–348, DOI: 10.1101/gr.217602, PMID: 11827954, PMCID: PMC155271.
  • M. Ingman i inni, Mitochondrial genome variation and the origin of modern humans, „Nature”, 408 (6813), 2000, s. 708–713, DOI: 10.1038/35047064, PMID: 11130070.

Linki zewnętrzne


Новое сообщение