Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.
Helena Rubinstein
Imię i nazwisko urodzenia |
Chaja |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
25 grudnia 1872 |
Data i miejsce śmierci |
1 kwietnia 1965 |
Zawód, zajęcie |
założycielka koncernu kosmetycznego Helena Rubinstein Inc. |
Helena Rubinstein, właśc. Chaja Rubinstein (ur. 25 grudnia 1872 w Podgórzu pod Krakowem, zm. 1 kwietnia 1965 w Nowym Jorku) – polska bizneswoman żydowskiego pochodzenia, mecenaska sztuki, założycielka przedsiębiorstwa Helena Rubinstein Inc.
Życiorys
Urodziła się w żydowskiej rodzinie w podkrakowskim Podgórzu, jako najstarsza z ośmiorga dzieci Hercla Naftalego Rubinsteina i Gitel Scheindel Silberfeld. Ojciec był drobnym kupcem. Wkrótce po jej urodzeniu rodzina przeniosła się na Kazimierz.
Edukację zakończyła na szkole powszechnej na Kazimierzu. W latach 90. XIX wieku wyjechała do rodziny w Wiedniu, po czym w 1897 roku na statku „Prinz Regent Luitpold” wyemigrowała do Australii. Prawdopodobnie wtedy zmieniła imię (podpisała się na liście pasażerów jako Helena Juliet Rubinstein). Pracowała jako niania, kelnerka, a później zaczęła sprzedawać krem pod marką Valaze, wyprodukowany rzekomo według receptury matki. Po kilku latach, już jako obywatelka Australii, wróciła do Europy, otwierając salony kosmetyczne kolejno w Londynie i Paryżu. W 1915 roku przeniosła się do Stanów Zjednoczonych, do Nowego Jorku, gdzie mieszkała do śmierci w 1965 roku.
Wprowadziła ma rynek kremy przeciwzmarszczkowe, z filtrem, z witaminami, a także otworzyła SPA. Stosowała również nowoczesne metody sprzedaży i marketingu, m.in. angażowała do promowania swoich kosmetyków znane aktorki. Skutecznie konkurowała z Elizabeth Arden.
Kolekcjonerka i mecenaska sztuki wspierała polskich twórców takich jak: Elie Nadelman, czy Alicja Halicka. W jej zbiorach można było znaleźć prace impresjonistów i postimpresjonistów (Auguste'a Renoira, Claude’a Moneta, Alfreda Sisleya i Edgara Degasa), kubistów (Pabla Picassa, Juana Grisa, Georges’a Braque’a, Louisa Marcoussisa czy Ossipa Zadkina) i innych nowoczesnych twórców, takich jak: Paul Klee, Fernand Léger, Roger de la Fresnaye, André Derain oraz Henri Matisse. Ważną część jej zgromadzonych dział stanowiły realizacje surrealistów, w szczególności Salvadora Daliego, ale także dzieł Joana Miró, Pavla Tchelitchewa, Giorgia de Chirico, Marca Chagalla, Maxa Ernsta. Część z nich kupiona została w celu prezentacji w salonach kosmetycznych, w szczególności ceniła rodaka Eliego Nadelmana.
Uważana za jedną z najbogatszych kobiet w historii. Pozostawiła majątek szacowany na 100 mln dolarów.
W 2022 roku w Żydowskim Muzeum Galicja na Kazimierzu w Krakowie otwarta została pierwsza polska wystawa poświęcona tej postaci.
Życie prywatne
W 1908 roku wyszła za mąż w Londynie za Edwarda Titusa, amerykańskiego Żyda polskiego pochodzenia, tak jak ona urodzonego w Podgórzu. Małżeństwo miało dwóch synów. Po rozwodzie, w 1938 roku poślubiła młodszego o 20 lat gruzińskiego księcia, Artchila Gourielli-Tchkonia.
Linki zewnętrzne
- Helena Rubinstein Foundation (ang.)
- Kosmetyki marki Helena Rubinstein
- ViolettaV. Szostak ViolettaV., Helena Rubinstein, Wysokie Obcasy, gazeta.pl, 30 lipca 2007 [dostęp 2009-04-09] .
- Jewish Virtual Library: Biografia Heleny Rubinstein (ang.)
- Helena Rubinstein w bazie Find a Grave (ang.)
- Magdalena Furmanik-Kowalska, Sztuka a biznes. O relacji Heleny Rubinstein i Eliego Nadelmana
- Baza wiedzy o przedsiębiorstwie Heleny Rubinstein https://www.cosmeticsandskin.com/companies/helena-rubinstein.php [dostęp 2023-03-01] (ang.)
- Artykuł w Juedische Allgemeine dot. Rubinstein i pierwszej polskiej wystawy o niej https://www.juedische-allgemeine.de/juedische-welt/die-grande-dame-der-kosmetik/?q=helena%20rubinstein [dostęp 2023-03-01] (niem.)
- Artykuł w magazynie Vogue https://www.vogue.pl/a/wystawa-w-zydowskim-muzeum-galicja-helena-rubinstein-pierwsza-dama-piekna [dostęp 2023-03-01] (pol.)
- ISNI: 0000 0001 1604 9798
- VIAF: 20475904
- ULAN: 500347499
- LCCN: nr94005023
- GND: 118750089
- NDL: 00971216
- LIBRIS: 64jmr28q4hgwg5v
- BnF: 135344213
- SUDOC: 050522981
- NKC: jn20000701538
- BNE: XX5287315
- NTA: 071547339
- BIBSYS: 14008164
- Open Library: OL1914814A
- PLWABN: 9810569007005606
- NUKAT: n2002034587
- J9U: 987007267364305171
- CONOR: 296744803
- WorldCat: lccn-nr94005023