Mężczyźni mający kontakty seksualne z mężczyznami (ang. men who have sex with men, males who have sex with males, w skrócie MSM); mężczyźni mający seks z mężczyznami, mężczyźni uprawiający seks z mężczyznami – określenie mężczyzn, którzy angażują się w aktywność seksualną z innymi mężczyznami niezależnie od tego, w jaki sposób sami się identyfikują. Mogą oni identyfikować się jako osoby homoseksualne, biseksualne, heteroseksualne lub całkowicie zrezygnować z określania się pod kątem orientacji seksualnej. Grupa obejmuje również mężczyzn trudniących się prostytucją homoseksualną.
Pojęcie zostało wprowadzone w latach 90. XX w. przez epidemiologów w celu analizy rozprzestrzeniania się chorób wśród mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami, bez względu na orientację seksualną. Termin jest stosowany w literaturze medycznej i badaniach społecznych do opisywania takich mężczyzn jako grupy badanej bez uwzględniania kwestii tożsamości seksualnej.
Ustalenie liczby mężczyzn, którzy kiedykolwiek uprawiali seks z innym mężczyzną, jest trudne. Na całym świecie co najmniej 3% mężczyzn, a być może nawet 16% mężczyzn, przynajmniej raz uprawiało seks z innym mężczyzną. To wskazuje na ogólną populację od 45 do 240 milionów mężczyzn.
Praktyki seksualne
Historycznie stosunek analny był powszechnie kojarzony z męskim homoseksualizmem i MSM. Doniesienia dotyczące powszechności uprawiania seksu analnego wśród MSM zmieniały się w czasie, przy czym niektóre wartości procentowe były wyższe niż inne. Znaczny procent gejów i biseksualnych mężczyzn deklaruje życiowy udział w seksie analnym. Jednak wielu MSM nie uprawia seksu analnego i może uprawiać zamiast tego seks oralny, frot lub wzajemną masturbację. Wellings i inni stwierdzili, że "utożsamianie "homoseksualistów" z "seksem analnym" wśród mężczyzn jest powszechne zarówno wśród laików, jak i pracowników służby zdrowia", podczas gdy badanie online przeprowadzone w Europie na 18 000 MSM wykazało, że seks oralny był najczęściej praktykowany, a następnie wzajemna masturbacja, przy czym stosunek analny zajmował trzecie miejsce". Ankieta z 2011 r. przeprowadzona przez The Journal of Sexual Medicine ujawniła podobne wyniki dotyczące mężczyzn homoseksualnych i biseksualnych w Stanach Zjednoczonych. Całowanie partnera w usta (74,5%), seks oralny (72,7%) i wzajemna masturbacja (68,4%) były najczęstszymi praktykami, przy czym 63,2% próby zgłaszało od pięciu do dziewięciu różnych zachowań seksualnych podczas ich ostatniego zbliżenia.
Wśród mężczyzn, którzy uprawiają seks analny z innymi mężczyznami, partner penetracyjny może być określany jako top, a ten, który jest penetrowany, może być określany jako bottom. Natomiast ci, którzy pełnią którąkolwiek z tych ról, mogą być określani jako uniwersalni (versatile). Przyjemność, ból czy to i to może towarzyszyć seksowi analnemu. O ile zakończenia nerwowe w odbycie mogą zapewniać przyjemne uczucia, to orgazm można osiągnąć poprzez receptywną penetrację odbytu poprzez pośrednią stymulację prostaty. Badanie przeprowadzone przez National Survey of Sexual Health and Behavior (NSSHB) wykazało, że mężczyźni zgłaszający przyjmowanie przez siebie pozycji recepcyjnej podczas seksu analnego przy ostatnim zbliżeniu mieli równie duże szanse na osiągnięcie orgazmu, jak mężczyźni, którzy przyjęli rolę penetracyjną.
Różnorodne pozycje seksualne mogą być wykorzystywane. W jednym z badań ankietowanych w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych respondenci, którzy identyfikowali się jako geje, zgłaszali, że styl doggy, misjonarski, 69, oral i anal (w tej kolejności) były ich ulubionymi pozycjami seksualnymi. MSM mogą również brać udział w praktykach BDSM lub używać akcesoriów seksualnych. Ogólnokrajowe reprezentatywne badanie przeprowadzone w Australii w latach 2001-2002 wykazało, że w ciągu 12 miesięcy poprzedzających badanie, 4,4% gejów i 14,2% biseksualnych mężczyzn uczestniczyło w praktykach seksualnych związanych z BDSM, natomiast 19,2% gejów i 36,4% biseksualnych mężczyzn stosowało akcesoria seksualne.
W przypadku mężczyzn transseksualnych (K/M lub FtM), którzy nadal mają pochwę i uprawiają seks z mężczyznami cisseksualnymi, stosunek płciowy może obejmować penetrację pochwy za pomocą penisa.
Kwestie zdrowotne
Mężczyźni mający kontakty seksualne z mężczyznami są w grupie wysokiego ryzyka zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową: m.in. wirusem HIV, wirusowym zapaleniem wątroby typu B, a także wirusowym zapaleniu wątroby typu C (szczególnie u zakażonych HIV). W niektórych sytuacjach kryminalizacja uprawiania zachowań seksualnych przez osoby dorosłe tej samej płci, stygmatyzacja, dyskryminacja i przemoc wobec mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami stworzyła środowisko, które zagraża prawom człowieka i w którym jest mniej prawdopodobne, że będą oni mieli dostęp do niezbędnych świadczeń medycznych dotyczących HIV. W związku z tym kwestia ta budzi coraz większe zainteresowanie Światowej Organizacji Zdrowia, co przekłada się na rosnącą liczbę publikacji na ten temat
Zgodnie z wynikami analizy z 2007 r., w dwóch dużych badaniach populacji stwierdzono, że „większość homoseksualnych mężczyzn miała corocznie podobną liczbę partnerów, którzy uprawiali seks bez zabezpieczenia, co homoseksualni mężczyźni i kobiety”. Zapadalność na raka odbytu wzrasta w krajach rozwiniętych, a w szczególności w grupie MSM zakażonej HIV. W populacji MSM zdarzają się epidemie szigelozy przenoszonej głównie w wyniku kontaktu oralno-analnego.
Obiekcje wobec restrykcji zgłosiły American Medical Association i Amerykański Czerwony Krzyż, argumentując to znacznie lepszymi niż wcześniej metodami testowania, które redukują ewentualną transmisję wirusa HIV do akceptowalnego poziomu. Również ze względu na niską dostępność i krótka żywotność krwi, wykluczanie dawców z nieuzasadnionych naukowo powodów pogarsza sytuację. Po ataku w Orlando w 2016 partia Demokratyczna w USA wyraziła dezaprobatę wobec zakazu w USA, wzywając do jego zniesienia.
Procesy sądowe
Zakazanie mężczyznom mającym kontakty seksualne z mężczyznami bycia dawcami krwi jest kwestionowane we Francji. Sprawa jest obecnie rozpatrywana przez Europejski Trybunał Praw Człowieka.
Zobacz też
- kobiety mające kontakty seksualne z kobietami
- zdrowie osób LGBT
- restrykcje pobierania krwi od mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami
