Osady

Osady – ogólne określenie utworów luźnych zgromadzonych na powierzchni Ziemi, powstałych wskutek gromadzenia się materiału w procesie sedymentacji. Geneza osadów jest zróżnicowana, może je tworzyć materiał, będący efektem m.in.:

• wietrzenia skał,
• procesów erozji degradujących powierzchnię Ziemi,
• procesów wulkanicznych,
• procesów chemicznych i biochemicznych,
• pochodzenia organicznego,
• pochodzenia kosmicznego.

Osady dzieli się ze względu na środowisko, w którym powstawały na:

• osady kontynentalne (osadzane w obrębie lądów, także w śródlądowych zbiornikach wodnych i ciekach wodnych);
• osady morskie (osadzane w obrębie basenów morskich i oceanicznych).

Osady kontynentalne (inaczej terrygeniczne) dzieli się na:

• osady aluwialne (aluwia), czyli napływowe,
• osady deltowe, które stanowią przejście do środowiska osadów wodnych,
• osady deluwialne,
• osady eoliczne,
• osady fluwialne, czyli rzeczne,
• osady fluwioglacjalne, czyli glacyfluwialne (rzecznolodowcowe lub lodowcoworzeczne),
• osady glacjalne, czyli lodowcowe,
• osady jaskiniowe,
• osady koluwialne,
• osady limniczne (jeziorne, jezierne),
• osady wulkaniczne,
• osady proluwialne.

Osady morskie, biorąc pod uwagę głębokość na jakiej powstają, dzieli się na:

• klastyczne osady paraliczne, czyli środowiska wybrzeży,
• klastyczne osady nerytyczne, czyli środowiska szelfu wewnętrznego,
• klastyczne osady litoralne, czyli środowiska szelfu zewnętrznego,
• klastyczne osady batialne, czyli środowiska stoku kontynentalnego,
• klastyczne osady abyssalne, czyli środowiska dna oceanicznego,
• osady węglanowe.

Zobacz też

• osad
• akumulacja
• diageneza
• erozja
• sedymentacja
• skały osadowe
• warstwowanie
• wietrzenie