Phlegmariurus

Phlegmariurus

Phlegmariurus varius
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	telomowe
Gromada	naczyniowe
Klasa	widłaki
Rząd	widłakowce
Rodzina	widłakowate
Rodzaj	Phlegmariurus
Nazwa systematyczna
Phlegmariurus (Herter) Holub Preslia 36(1): 17, 21 (1964)
Typ nomenklatoryczny
Phlegmariurus phlegmaria (L.) T.Sen & U.Sen (=Lycopodium phlegmaria L.)
Synonimy
Lycopodium sect. Phlegmariurus Herter

Phlegmariurus squarrosus

Phlegmariurus phyllanthus

Phlegmariurus – rodzaj roślin z rodziny widłakowatych. Wyodrębniony został z bardzo podobnego morfologicznie rodzaju wroniec Huperzia w 1964 i przez długi czas jego status pozostawał niejasny, ale potwierdzony został w systemie klasyfikacyjnym Pteridophyte Phylogeny Group z 2016 i w badaniach molekularnych nad filogenezą tych roślin. Obejmuje ok. 250 do ponad 300 gatunków. Występują one w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Są to rośliny na ogół i pierwotnie epifityczne, choć część przedstawicieli młodszych linii rozwojowych występujących w górach na kontynentach amerykańskich wtórnie została roślinami naziemnymi. Najczęściej rosną w wilgotnych lasach równikowych, ale znaczna część gatunków z kontynentów amerykańskich zasiedla też wysokogórską formację paramo (ponad granicą lasu). Rośliny z tego rodzaju różnią się od podobnych wrońców (poza dominującym epifityzmem) brakiem bulwek i wypukłymi, a nie wklęsłymi ścianami zarodników.

Morfologia

Phlegmariurus fordii

Pokrój sporofitu

Pędy zwisające lub podnoszące się, wielokrotnie dychotomicznie rozgałęzione, o długości od ok. 15 do 100 cm. Pędy masywne do nitkowato cienkich, gęsto lub rzadziej rozgałęzione, rozpierzchłe lub spłaszczone.

Liście

Lancetowate, jajowate lub łuskowate, całobrzegie, skórzaste lub cienkie, błyszczące lub matowe.

Zarodnie

Nerkowate, pękające dwiema klapami, rozwijają się w kątach sporofili w końcowych odcinkach pędów. Sporofile u części przedstawicieli są niezbyt odmienne od płonnych liści asymilacyjnych lub wyraźnie od nich mniejsze. Zarodniki jednakowe (jak u innych widłakowatych), wyraźnie tetradryczne, z wewnętrznymi ścianami wypukłymi.

Gametofit

Samożywna, rozgałęziająca się roślina wytwarzająca rodnie i plemnie.

Systematyka

W systemie PPG I z 2016 jest to jeden z trzech rodzajów z podrodziny Huperzioideae W.H.Wagner & Beitel ex B.Øllg. z rodziny widłakowatych. W obrębie podrodziny zajmuje pozycję bazalną i zarazem siostrzaną względem rodzajów wroniec Huperzia i Phylloglossum. Taka relacja potwierdzona badaniami molekularnymi oznacza, że nieuprawniony jest podział tej podrodziny na szeroko ujmowany rodzaj Huperzia i monotypowy (bardzo odmienny morfologicznie) Phylloglossum – poprawne jest albo łączenie wszystkich tych rodzajów w jeden – Huperzia sensu lato, albo podział na trzy rodzaje, co jest współcześnie preferowane.

W obrębie rodzaju gatunki tworzą dwa klady różniące się rozprzestrzenieniem – jeden występuje w strefie międzyzwrotnikowej Nowego Świata, a drugi – Starego (z dosłownie pojedynczym wyjątkiem w każdej z grup).

Wykaz gatunków