Pył węglowy – ziarna węgla kamiennego przechodzące przez sito o wymiarach oczek równych 1×1 mm. Powstaje podczas robót górniczych oraz w trakcie przeróbki i transportu węgla kamiennego.
Pył kopalniany to pył powstały podczas robót górniczych, transportu oraz w trakcie przeróbki węgla, wraz z dodatkiem substancji zabezpieczających przed wybuchem. Pył kopalniany zabezpieczony to pył kopalniany zawierający:
- co najmniej 70% części niepalnych stałych w polach niemetanowych,
- co najmniej 80% części niepalnych stałych w polach metanowych,
- wodę przemijającą uniemożliwiającą przenoszenie wybuchu pyłu węglowego i całkowicie pozbawiającą ten pył kopalniany lotności.
Pył węglowy bezpieczny to pył węglowy pochodzący z pokładu węgla niezagrożonego wybuchem pyłu węglowego. Pył węglowy niebezpieczny to pył węglowy pochodzący z pokładu węgla zagrożonego wybuchem pyłu węglowego.
Pył węglowy przy sprzyjających warunkach ulega wybuchowi. Pył węglowy wymieszany z powietrzem (w ilości 50–1000 g/m³) stanowi mieszankę wybuchową, eksplodującą z prędkością ponad 7 km na sekundę. W wyniku wybuchu stężenie trującego tlenku węgla (czadu) wzrasta do kilkunastu procent, podczas gdy najwyższe dopuszczalne stężenie w wyrobisku to 0,0026%, stężenie powodujące prawie natychmiastową utratę przytomności i śmierć w ciągu 3 minut to 0,5%. Gwałtowny wzrost ciśnienia przy fali wybuchu, wypalenie tlenu oraz znaczny wzrost zawartości tlenku węgla i innych gazów powybuchowych zabija wszystkie osoby znajdujące się w okolicy wybuchu.
Zobacz też
- katastrofa górnicza w kopalni Halemba (2006)
- metan – wybuchowy gaz gromadzący się w kopalniach
Bibliografia
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1617)
- Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1118)
- „Zagrożenie wybuchem pyłu węglowego oraz ocena skuteczności działań profilaktycznych w polskich kopalniach węgla kamiennego” Praca naukowa nr 864 GIG Autor: Krzysztof Cybulski