René Thom

René Thom

René Thom (1970)
Data i miejsce urodzenia	2 września 1923 Montbéliard
Data i miejsce śmierci	25 października 2002 Bures-sur-Yvette
Zawód, zajęcie	matematyk
Narodowość	francuska
Tytuł naukowy	profesor
Alma Mater	École normale supérieure
Odznaczenia

René Thom (ur. 2 września 1923 w Montbéliard, zm. 25 października 2002 w Bures-sur-Yvette) – francuski matematyk, w latach 1957–1967 profesor Uniwersytetu Strasburskiego, od 1963 Instytutu Wyższych Studiów Naukowych w Bures-sur-Yvette, od 1967 członek Francuskiej Akademii Nauk, a od 1988 r. członek zagraniczny PAN, autor prac głównie z topologii algebraicznej i różniczkowej (przestrzeń Thoma), twórca teorii katastrof (1966). W 1958 został nagrodzony Medalem Fieldsa.

Zarys kariery naukowej

Jego talent matematyczny ujawnił się już w dzieciństwie. Pierwszy stopień naukowy, bakalaureat, uzyskał mając zaledwie siedemnaście lat. Był to jednak okres wojny i jego rozwój naukowy nie mógł przebiegać normalnie: Thom uzyskał doktorat (którym opiekował się naukowo słynny Henri Cartan) dopiero w 1951. Największy rozgłos przyniosła mu stworzona przezeń teoria katastrof (choć nie za nią uzyskał Medal Fieldsa). Teoria ta opisuje możliwe nieciągłe skutki ciągłych działań. Sprawdziła się ona w zastosowaniach technicznych. Teorię katastrof próbowano stosować do opisu zachowań społecznych, lecz z małym skutkiem.

Thom zdobył także za swe osiągnięcia Wielką Nagrodę Naukową Miasta Paryża (1974) i uzyskał m.in. prestiżowe, honorowe członkostwo Londyńskiego Towarzystwa Matematycznego (1990).

Odznaczenia i nagrody

• Medal Fieldsa (1958)
• Grand Prix Scientifique de la Ville de Paris (1974)
• Krzyż Wielki Orderu Narodowego Zasługi Naukowej (1995, Brazylia)

Publikacje

• Espaces fibrés en sphères et carrés de Steenrod (1952)
• Quelques propriétés globales des variétés différentiables (1954)
• Ensembles et morphismes stratifiés (1969)
• Stabilité structurelle et morphogenèse (1972)
• Modèles mathématiques de la morphogenèse (1974)
• Paraboles et catastrophes (1980) – wyd. pol. Parabole i katastrofy • Rozmowy o matematyce, nauce i filozofii z Giulio Giorello i Simoną Marini, 1991
• Esquisse d’une sémiophysique • Physique aristotélicienne et théorie des catastrophes (1989)

Linki zewnętrzne

• John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: René Thom w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)