Rumieniec – niezależne od woli, napadowe zaczerwienienie skóry twarzy, zwłaszcza policzków (stąd określenia „spiec raka”, „stanąć w pąsach”, „spłonić się”). Dawniej rumieniec dziewczęta wywoływały także sztucznie (na przykład nacierając policzki sokiem z kłączy konwalii majowej).
Występuje u zdrowych ludzi pod wpływem emocji, zwłaszcza w sytuacji niepożądanego zainteresowania ze strony innych ludzi. Wystąpienie rumieńców wiąże się z rozszerzeniem małych naczyń krwionośnych skóry i zwiększeniem przepływu krwi przez skórę twarzy. Wydaje się, że u podłoża rumieńców leży niezależna od woli odpowiedź układu współczulnego i stymulacja beta-adrenergiczna receptorów ścian tych naczyń. Mechanizm jest odmienny niż w zaczerwienieniu skóry twarzy spowodowanym spożyciem alkoholu, podnieceniem seksualnym, albo zależnym od hormonów zaczerwienieniem skóry (zespół paraneoplastyczny). Rumieniec nie powinien też być mylony ze zmianami skórnymi typu rumień, występującymi w wielu chorobach dermatologicznych.
Podkreśla się społeczne znaczenie rumieńców; zdolność do rumienienia się jest szczególnie nasilona u dzieci i w okresie młodzieńczym („rumieniec panieński”), z wiekiem odpowiedź na bodźce jest mniejsza. Zdolność do rumienienia się jest częstsza u kobiet niż u mężczyzn, oraz u ludzi o jasnym kolorze skóry.
Patologicznie nasilone czerwienienie się spowodowane zwiększonym napięciem układu współczulnego charakterystyczne jest dla zespołu lęku społecznego (ang. social anxiety disorder); występujący u tych pacjentów lęk przed czerwienieniem się określa się jako erytrofobię. Leczenie tego stanu polega na psychoterapii, w ostateczności stosuje się sympatektomię (chirurgiczne odnerwienie współczulne).
Bibliografia
- Andrea Ladd: Physiology of blushing. 12-11-2000.
- Crozier WR. In praise of blushing. „J Cosmet Dermatol”. 6. 1, s. 68–71, 2007. PMID: 17348999.
- Leary MR, Britt TW, Cutlip WD 2nd, Templeton JL. Social blushing. „Psychol Bull”. 112. 3, s. 446–60, 1992. PMID: 1438638.
- Nicolaou M, Paes T, Wakelin S. Blushing: an embarrassing condition, but treatable. „Lancet”. 367. 9519, s. 1297–9, 2006. PMID: 16631894.
- Stein DJ, Bouwer C. Blushing and social phobia: a neuroethological speculation. „Med Hypotheses”. 49. 1, s. 101–8, 1997. PMID: 9247916.