Tiomersal
| 
 | 
| Nazewnictwo
 |  
| 
 |  
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
 |  
| 
 2-(etylortęciomerkapto)salicylan sodu 
 |  
| Inne nazwy i oznaczenia
 |  
| 
farm.
 | 
 łac. thiomersalum, natrium aethylhydrargyrithiosalicylicum
 
 | 
 
| 
inne
 | 
 mertiolat, merkurotiolanian sodu
 
 | 
 
 
 | 
| Ogólne informacje
 | 
| Wzór sumaryczny
 | 
 C9H9HgNaO2S
 
 | 
| 
Masa molowa
 | 
 404,81 g/mol
 
 | 
| Wygląd
 | 
 lekki, żółtawobiały, krystaliczny proszek 
 | 
| Identyfikacja
 | 
| 
Numer CAS
 | 
 54-64-8
 
 | 
| 
PubChem
 | 
 16682923
 
 | 
| 
DrugBank
 | 
 DB11590
 
 | 
| 
SMILES
 |  
| 
 CC[Hg]SC1=CC=CC=C1C(=O)[O-].[Na+] 
 |  
 
 | 
| 
 | 
| 
 | 
| Podobne związki
 | 
| Podobne związki
 | 
 etylortęć, dimetylortęć, kwas tiosalicylowy
 
 | 
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
 | 
| 
 | 
| Klasyfikacja medyczna
 | 
| 
ATC
 | 
 A03BA01, S01FA01
 
 | 
| 
Stosowanie w ciąży
 | 
 kategoria X
 
 | 
| 
 | 
| Uwagi terapeutyczne
 |  
| 
 |  
| Drogi podawania
 | 
 domięśniowo
 
 | 
 
 
 | 
Tiomersal – metaloorganiczny związek chemiczny, sól sodowa kwasu etylortęciotiosalicylowego, odznaczający się znaczną toksycznością. Substancja konserwująca używana w starszych typach szczepionek, niektórych maściach i innych postaciach leku. Ponadto w recepturze aptecznej jako konserwant leków okulistycznych. Bardzo rzadko jako lek przeciwgrzybiczy w dermatologii.
Tiomersal szybko i dobrze wchłania się po podaniu. Jest metabolizowany do etylortęci i kwasu tiosalicylowego, które następnie podlegają dalszym przemianom (ważne znaczenie ma tworzenie kompleksu z cysteiną) i wydaleniu. Etylortęć, w przeciwieństwie do bardziej szkodliwej dimetylortęci, nie wykazuje skłonności do bioakumulacji w organizmie człowieka. Jony rtęciowe Hg2+
, powstałe w wyniku częściowego metabolizmu etylortęci, pozostają w organizmie znacznie dłużej; czas całkowitej eliminacji z organizmu wynosi ok. 120 dni. W tym czasie jony te mogą być m.in. metylowane i podlegać innym przemianom w znacznie bardziej toksyczne związki, np. metylortęć.
W jednym z badań przeprowadzonych w Norwegii wykazano występowanie alergii na tiomersal u 1,9% populacji w testach płatkowych, natomiast w badaniu w Niemczech stwierdzono uczulenie kontaktowe wśród 6,6% badanej populacji. Związek ten wzbudza kontrowersje z powodu podejrzeń o przyczynianie się do rozwoju autyzmu, jednak nie znajduje to potwierdzenia w żadnych badaniach naukowych.
D08: Środki antyseptyczne i dezynfekujące
 
D08A – Środki antyseptyczne i dezynfekujące | 
| D08AA – Pochodne akrydyny | 
 | 
 
| D08AC – Biguanidy i amidyny | 
 | 
 
| D08AE – Fenol i jego pochodne | 
 | 
 
| D08AF – Pochodne  nitrofuranu | 
 | 
 
| D08AG – Preparaty zawierające jod
 | 
 | 
 
| D08AH – Pochodne chinoliny | 
 | 
 
D08AJ – Czwartorzędowe związki amoniowe | 
 | 
 
| D08AK – Związki rtęci | 
 | 
 
| D08AL – Związki srebra | 
 | 
 
| D08AX – Inne | 
 | 
 
  |