Wielomocz

Wielomocz, także poliuria – stan, w którym organizm wydala nadmierną ilość moczu. Spowodowany jest najczęściej zaburzeniami zatrzymywania wody przez nerki lub przyjmowaniem zbyt dużej ilości płynów. Według różnych źródeł ilość wydalanego moczu w poliurii wynosi >2,5 bądź >3 litrów na dobę. To, czy dana osoba ma poliurię można dokładniej stwierdzić znając wagę badanej osoby, wiedząc że o nadmiernym wydalaniu wody mówimy gdy wynosi ono >30ml/kg/24h. U dzieci wielomocz można rozpoznać, gdy dobowa objętość moczu wynosi co najmniej 1400 ml/m2/dobę.

Występuje fizjologicznie przy nadmiernym spożywaniu płynów, kofeiny, alkoholu, w ciąży oraz w stanach chorobowych, takich jak cukrzyca, moczówka prosta, ostra niewydolność nerek (w drugiej fazie, tzw. fazie poliurii), zespół Conna.

Przyczyny i podział

Wielomocz może reagować na podanie wazopresyny zmniejszeniem ilości wydalanego moczu. Na tej podstawie wyróżnić można wielomocz:

• wazopresyno-wrażliwy, który powodują:
  • moczówka prosta pochodzenia podwzgórzowo-przysadkowego (ośrodkowego)
  • nawykowe przyjmowanie płynów

• wazopresyno-oporny, występujący w schorzeniach takich jak:
  • cukrzyca
  • przewlekła niewydolność nadnerczy
  • wrodzony zespół nadnerczowo-płciowy (deficyt 21-hydroksylazy lub 18-hydroksylazy)
  • pierwotny hiperaldosteronizm
  • pierwotna i wtórna moczówka prosta pochodzenia nerkowego
  • autosomalna dominująca i autosomalna recesywna wielotorbielowatość nerek
  • torbielowatość rdzenia nerek
  • gąbczastość rdzenia nerek
  • kwasica kanalikowa proksymalna i dystalna
  • hipoaldosteronizm rzekomy typu 1
  • zespół Fanconiego
  • zespół Barttera