Wieloryb – potoczna nazwa niektórych ssaków z rzędu waleni o większych rozmiarach. Wieloryby są największymi zwierzętami zamieszkującymi Ziemię (pod względem długości ciała przegrywają jednak ze wstężnicami). Od wieków poławiane dla mięsa, a przede wszystkim dla tłuszczu i spermacetu. Wieloryby, w odróżnieniu od ryb, mają płetwy ogonowe poziome, a nie pionowe.
Nazwa „wieloryb” jest pozostałością z czasów, gdy walenie uważano za gigantyczne ryby. Pomimo zewnętrznego podobieństwa do olbrzymich ryb (patrz rekin wielorybi) są ssakami i posiadają wszystkie najważniejsze ich cechy. Wieloryby od dawna pobudzały wyobraźnię ludzi. Ich olbrzymie rozmiary budziły lęk i prowokowały do snucia niesamowitych opowieści, a wymierne korzyści, jakie czerpano polując na nie, pchały ludzi na morze, często w zupełnie nieznane rejony, w poszukiwaniu pożądanych dóbr: ambry, oleju, spermacetu oraz tranu. Olbrzymi biały wieloryb, faktycznie kaszalot, jest tytułowym bohaterem powieści Hermana Melville’a Moby Dick, opartej (przynajmniej w części) na prawdziwych wydarzeniach, których ofiarą padła załoga statku wielorybniczego Essex.
Co roku, w drugą lub trzecią sobotę lutego, na wyspie Maui (Hawaje) odbywają się obchody Światowego Dnia Wieloryba (ang. World Whale Day), których organizatorem jest Pacific Whale Foundation. Tradycja ta sięga 1980 roku.
Znaczenie ekologiczne
Przed rozpoczęciem przemysłowych połowów waleni około 12% żelaza zawartego w wodach Oceanu Południowego pochodziło z odchodów wielorybów. Dzięki temu bujnie rozwijał się fitoplankton, który pochłania dwutlenek węgla.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- W obronie wielorybów – strona Greenpeace poświęcona wielorybom i problemowi wielorybnictwa
- Międzynarodowa Konwencja o uregulowaniu połowów wielorybów, sporządzona w Waszyngtonie dnia 2 grudnia 1946 r.. [dostęp 2015-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 maja 2017)].