Мы используем файлы cookie.
Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.
Wodzianka
Другие языки:

Wodzianka

Подписчиков: 0, рейтинг: 0

Wodzianka – prosta zupa znana na Śląsku i w Polsce Środkowej. Wodzianka występuje w wielu odmianach, ale w każdej podstawą są chleb i wrzątek. Maciej E. Halbański w swoim Leksykonie sztuki kulinarnej podał następującą definicję wodzianki: zupa przyrządzona z czerstwego chleba pokrajanego w kostkę, zalanego wrzątkiem, z dodatkiem roztartego z solą czosnku i tłuszczu, najlepiej smalcu ze skwarkami.

W Niemczech wodzionka znana jest jako Brotsuppe (Brot „chleb” i Suppe „zupa”).

Śląsk

Niezabielana wodzionka

Wodzionka/wodzianka (śl. wodźůnka), inaczej sznelka (z niem. schnell = szybko, prędko), snelka , kura górnicza albo brotzupa (z niem. Brotsuppe) stanowiła dawniej jedno z podstawowych dań śląskiej kuchni.

Wodzionkę przyrządza się z czerstwego chleba, roztartego czosnku, czasem też cebuli i pietruszki, oraz tłuszczu zwierzęcego (masła, smalcu lub słoniny, niekiedy też śmietany). Dawniej wykorzystywano też łój wołowy lub sadło. Składniki, po rozdrobnieniu, zalewane są wrzątkiem, najczęściej bezpośrednio w naczyniu (talerzu), z którego zupę się spożywa. Współcześnie wodzianka bywa doprawiana przyprawami typu Maggi, co zostało odnotowane w specyfikacji wpisanej na Listę produktów tradycyjnych wodzionki z województwa opolskiego. Zupę tę często serwuje się z podanymi osobno bratkartoflami, czyli ugotowanymi i usmażonymi ziemniakami.

Popularność wodzionki wiąże się z tradycją niewyrzucania a wykorzystywania każdego czerstwego pieczywa – symbolizowała śląską skromność oraz oszczędność. Była bardzo popularnym daniem, spożywanym na co dzień, o różnych porach dnia, w rodzinach o różnym statusie materialnym. Późną jesienią i zimą jadało się ją często na śniadanie. Była też popularnym daniem postnym. W XIX i na początku XX wieku uchodziła za synonim śląskiej biedy.

Śląskie wodzianki wpisane na Listę produktów tradycyjnych prowadzoną przez polskie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi:

  • „Wodzionka” (woj. opolskie) wpisana 6 lutego 2007.
  • „Wodzionka / wodzianka” (woj. śląskie) wpisana 15 lutego 2007.

Polska Środkowa

„Kapłonek (wodzianka) z Gałkowa”

W Polsce środkowej wodzianka znana była też jako kapłonek. Inne, podobne nazwy to: kapłon (w Łęczyckiem), kapłun (w Łowickiem) i kapłanek (w Łowickiem). W niektórych regionach Polski nazywana była rosołem na siekierze. W Brzezińskiem zwana była ślepym rosołem względnie rosopitkiem, w Łowickiem i na innych terenach Polski środkowej rosołkiem lub gapim rosołem.

Kapłonek (wodzianka) jest przykładem zup gotowanych z najtańszych i najłatwiej dostępnych składników, popularnych w czasach ogólnie panującej biedy. Był codzienną potrawą jadaną w Polsce środkowej, często na śniadanie. W czasie postu spożywano wodziankę nieokraszoną słoniną czy skwarkami .

26 stycznia 2009 produkt o nazwie „Kapłonek (wodzianka) z Gałkowa” został wpisany na polską Listę produktów tradycyjnych. Produkt wytwarzany jest w miejscowości Gałków Duży w gminie Koluszki. Była to potrawa ubogich na przednówku, stąd tradycyjna receptura jest skromna. Według oficjalnej charakterystyki „kapłonek (wodzianka) z Gałkowa” jest gęstą, zawiesistą, słodko-kwaśną zupą z czerstwego chleba ze skwarkami. Tradycyjnie gotuje się ją na skórce słoniny, z liściem laurowym, włoszczyzną lub kminkiem. Zastosowanie czerstwego chleba żytniego z dobrze wypieczoną skórką nadaje potrawie charakterystyczny aromat i lekko kwaskowy smak. Dodatkowo zupę zabiela się śmietaną. Potrawę przyprawia się jedynie solą i pieprzem.

Linki zewnętrzne


Новое сообщение