Andriej Czikatiło

Andriej Romanowicz Czikatiło (ros. Андре́й Рома́нович Чикати́ло; ur. 16 października 1936 w Jabłucznem, obwód sumski, Ukraińska SRR; zm. 14 lutego 1994 w Nowoczerkasku, Rosja) – radziecki seryjny morderca, znany też jako Rzeźnik z Rostowa, oskarżony o 53 zabójstwa w latach 1978–1990.

Dzieciństwo i młodość

Urodził się w wiosce Jabłuczne. Jego dzieciństwo było traumatyczne, ponieważ przypadło na kilka lat po klęsce głodu na Ukrainie spowodowanym kolektywizacją, a także na okres II wojny światowej. Czikatiło słyszał opowieści rodzinne o swoim starszym bracie, który zmarł z głodu i został zjedzony przez sąsiadów. Nie wiadomo, czy historia ta jest prawdziwa, ale faktem jest, że zdarzały się wówczas przypadki kanibalizmu. W czasie II wojny światowej Czikatiło był świadkiem zbrodni popełnianych przez Wehrmacht. Wtedy śniło mu się, że zabiera niemieckich żołnierzy do lasu i tam ich morduje.

W czasie wojny, gdy jego ojciec przebywał na froncie, Andriej sypiał w jednym łóżku z matką. Często moczył się w nocy, za co matka go biła i upokarzała. Jego ojciec, który dostał się do niewoli niemieckiej, wrócił jako wyrzutek społeczny. W tamtych czasach jeńców wojennych, którzy przeżyli wojnę, uważano w ZSRR za tchórzy.

Czikatiło ukończył szkołę, ale nie dostał się na Uniwersytet Moskiewski. Po odbyciu służby wojskowej w 1960 pracował jako telefonista w miejscowości Rodionowo Nieswietajewski. W 1963 jego siostra, nie mogąc znieść faktu, że jej brat nie ma narzeczonej, zaaranżowała małżeństwo ze swoją przyjaciółką. Mimo że cierpiał na impotencję, spłodził syna i córkę. W 1971 ukończył studia korespondencyjne literatury rosyjskiej i spróbował swoich sił jako nauczyciel. Nie sprawdził się w tym zawodzie, nie umiejąc zdobyć szacunku wśród uczniów, oskarżano go także o molestowanie dzieci. Ostatecznie podjął pracę jako urzędnik w fabryce.

Działalność przestępcza

Swoje pierwsze morderstwo popełnił w 1978 w Szachtach, usiłując zgwałcić dziewięcioletnią dziewczynkę. Kiedy dziecko usiłowało uciec, pchnął je kilkakrotnie nożem. W trakcie dokonywania czynu pojawiła się u niego erekcja. W ten sposób odkrył, że tylko tak może osiągnąć podniecenie seksualne. Mimo dowodów łączących Czikatiłę z zabójstwem skazano i stracono Aleksandra Krawczenkę, recydywistę skazanego już wcześniej za gwałt i morderstwo. W międzyczasie Czikatiło stracił pracę nauczyciela i został sprzedawcą w miejscowej firmie.

Czikatiło zaczął ponownie mordować w 1982. Swoje przyszłe ofiary znajdował na dworcach kolejowych i autobusowych, często wybierając młodocianych uciekinierów z domu i bezdomne dzieci. Kobiety kusił obietnicą pieniędzy lub alkoholu. Dzieci ujmował przyjacielskim zachowaniem i obietnicą zabawki lub słodyczy. Swoje ofiary zabierał do lasu i tam mordował. Najczęściej usiłował odbyć z ofiarą stosunek seksualny, co często się nie udawało z racji tego, że był impotentem. Wtedy wpadał w szał i dźgał swoje ofiary, osiągając seksualne spełnienie. Później Czikatiło przyznał się również do zjadania niektórych fragmentów ciał ofiar.

W 1984 został zatrzymany, po tym jak zaczął zachowywać się podejrzanie. Wobec braku dowodów popełnienia morderstw został skazany za inne przestępstwa na rok więzienia. Wyszedł po trzech miesiącach. W 1985 dokonał dwóch zabójstw w Nowoczerkasku. Następnych zabójstw dokonał w Rewdzie, Zaporożu, Nowoszachtyńsku i Krasnym Sulinie w latach 1985–1990.

Reakcja władz

W Związku Radzieckim informacje o gwałtach na dzieciach czy o seryjnych mordercach były tuszowane przez władze, które uważały, że takie zbrodnie mogły się zdarzać w państwach „zgniłego kapitalistycznego Zachodu”, natomiast Związek Radziecki powinien być od nich wolny. W konsekwencji rodzice nie ostrzegali swoich dzieci o niebezpieczeństwie. Kiedy informacje o przestępstwach wyciekły do publicznej wiadomości, a władze nie chciały udzielać informacji, powstawały najróżniejsze plotki, często zupełnie absurdalne, głoszące, iż winnymi mordów są sabotażyści mordujący sowieckich mężczyzn przed inwazją na ZSRR, a nawet wilkołaki.

Milicja skoncentrowała śledztwo na chorych psychicznie i przestępcach seksualnych. Wielu z podejrzanych przyznało się do winy, często po długich i brutalnych przesłuchaniach. Kiedy większość ofiar zaczęli stanowić chłopcy, milicja zaczęła szukać sprawców wśród homoseksualistów; jeden z podejrzanych, nieletni homoseksualista, popełnił samobójstwo w areszcie.

Aresztowanie i proces

Czikatiło został aresztowany w 1990, kiedy zauważono jego podejrzane zachowanie. Podczas przesłuchania przyznał się do popełnienia 56 zabójstw. Zaszokował tym milicjantów, którzy zanotowali „tylko” 36 morderstw. Trzech ofiar nie odnaleziono, więc oskarżono go o 53 morderstwa.

Mimo jego dziwnego zachowania uznano, że jest w stanie stanąć przed sądem. W trakcie procesu Czikatiło oskarżał reżim, niektórych przywódców i swoją impotencję. Przedstawiał się jako ofiara ciężkich przeżyć z dzieciństwa. W 1992 został skazany na śmierć. Przed egzekucją powiedział: „Teraz mój mózg powinien zostać zabrany i zbadany, kawałek po kawałku, aby już nigdy nie było nikogo takiego”. Wyrok wykonano 14 lutego 1994, strzałem w tył głowy za prawym uchem.

Andriej Czikatiło w kulturze masowej

Historia śledztwa zmierzającego do wykrycia Czikatiły została pokazana w filmach:

• Obywatel X z 1995 roku (opis na filmweb.pl)
• Morderca ze wschodu z 2004 roku (opis na filmweb.pl)
• nawiązanie System (Child 44) z 2015 roku (opis na filmweb.pl)

Ponadto utwór Psychopathy Red thrashmetalowego zespołu Slayer z albumu World Painted Blood (2009). Utwór „W każdom iz nas żywiot Czikatiło” punkowego zespołu Brigaden Choj (1994). Książka Ofiara 44 Toma Roba Smitha (2008) została zainspirowana zbrodniami Czikatiły.

Ofiary

Pomnik upamiętniający Irinę Karabielnikową, siódmą ofiarę Czikatiły

Bibliografia

• Giannangelo, S.J., Psychopatologia seryjnego morderstwa., Jeżeli p to q Wydawnictwo, Poznań 2007 (pol.)
• Wiktor Gonczarow, Wampir z Rostowa, Gutenberg – Print, Warszawa 1997
• Richard Lourie, DRAPIEŻCA. Polowanie na diabła, Przekład: Robert P. Lipski, wydawnictwo UNIV-COMP, Warszawa 1995 (pol.)

Linki zewnętrzne

• Opis działalności Andrieja Czikatiło i jego poszukiwania. [dostęp 2011-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-14)]. (pol.).
• Informacje na Crime Library. crimelibrary.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-03-10)]. (ang.)
• Ofiary Czikatiło (ros.)