Мы используем файлы cookie.
Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.

Columbia (wahadłowiec)

Подписчиков: 0, рейтинг: 0
Columbia
Ilustracja
Wahadłowiec Columbia
Nazwa

Columbia

Oznaczenie

OV-102

Data pierwszego lotu

12 kwietnia 1981

Pierwsza misja

STS-1

Data ostatniego lotu

16 stycznia 2003

Ostatnia misja

STS-107

Liczba zakończonych misji

28

Liczba orbit

4808

Pokonany dystans

201 497 772 km

Liczba dni w przestrzeni kosmicznej

300

Status

Zniszczony w katastrofie w 2003

Columbia – pierwszy wahadłowiec NASA, który odbył lot kosmiczny. Uległ zniszczeniu 1 lutego 2003, podczas powrotu z misji STS-107. Zginęła wtedy cała siedmioosobowa załoga.

Nazwa

Columbia została nazwana tak jak stacjonujący w Bostonie żaglowiec Columbia, dowodzony przez Roberta Graya, pierwszy amerykański okręt, który opłynął świat pod koniec XVIII wieku. Nazwa upamiętnia także Columbię, moduł dowodzenia Apollo 11.

Ważniejsze daty

Data Wydarzenie
26 lipca 1972 Podpisanie kontraktu na budowę
25 marca 1975 Rozpoczęcie budowy kadłuba
17 listopada 1975 Rozpoczęcie budowy modułu załogi
28 czerwca 1976 Początek montażu modułu załogi
13 września 1976 Początek montażu części rufowej kadłuba
13 grudnia 1976 Początek montażu górnej przedniej części kadłuba
3 stycznia 1977 Początek montażu stabilizatorów pionowych
26 sierpnia 1977 Do Palmdale docierają skrzydła od Grummana
28 października 1977 Montaż przedniej dolnej części kadłuba
7 listopada 1977 Początek ostatecznego montażu
24 lutego 1978 Ukończone hamulce aerodynamiczne
28 kwietnia 1978 Ukończone drzwi luku towarowego
26 maja 1978 Montaż przedniej górnej części kadłuba
7 lipca 1978 Montaż obu drzwi luku towarowego
11 września 1978 Ukończona część dziobowa
3 lutego 1979 Zakończenie łączonego testu systemów
16 lutego 1979 Ukończona śluza
5 marca 1979 Zakończenie testów
8 marca 1979 Inspekcja, ostateczne zatwierdzenie
8 marca 1979 Przejazd z Palmdale do Dryden (38 mil)
12 marca 1979 Lądowy transport z Palmdale do Edwards
20 marca 1979 Transport lotniczy z DFRF do Bigs AFB (Teksas)
22 marca 1979 Transport lotniczy z Bigs AFB do Kelly AFB (Teksas)
24 marca 1979 Transport lotniczy z Kelly AFB do Eglin AFB (Floryda)
24 marca 1979 Transport lotniczy z Eglin, AFB do Kennedy Space Center
3 listopada 1979 Test zewnętrznej jednostki zasilania
16 grudnia 1979 Początek zintegrowanego testu systemów orbitera
14 stycznia 1980 Zakończenie zintegrowanego testu systemów orbitera
20 lutego 1981 Gotowość do startu
12 kwietnia 1981 Pierwszy lot (STS-1)
1 lutego 2003 Katastrofa podczas powrotu na Ziemię

Udoskonalenia

Start Columbii w misji STS-1. Wyróżniają się pomalowany na biało zbiornik zewnętrzny oraz czarne elementy kadłuba.

Columbia była pierwszym promem, który przeszedł zaplanowany program inspekcji i unowocześnień. W roku 1991 Columbia została przetransportowana do swojego „miejsca narodzin” – hali montażowej firmy Rockwell w Palmdale, Kalifornia. W pojeździe dokonano około pięćdziesięciu usprawnień, między innymi dodano karbonowe hamulce, poprawiono sterowanie koła dziobowego, usunięto instrumenty używane w fazie testowej orbitera, a także poprawiono system ochrony termicznej. Orbiter powrócił na Florydę w lutym 1992.

W roku 1994 Columbia została przetransportowana do Palmdale na swój pierwszy remont kapitalny, zwany Okresem Serwisowym Orbitera (ang. Orbiter Maintenance Down Period – OMDP). Taki gruntowny remont trwa zazwyczaj rok lub dłużej, po którym w pełni sprawny pojazd jest gotowy do użytku.

Drugi OMDP Columbia przeszła w roku 1999, kiedy to inżynierowie dokonali ponad stu modyfikacji orbitera. Najbardziej znaczącą zmianą było wprowadzenie wielofunkcyjnego systemu paneli (ang. Multi-functional Electronic Display System – MEDS) – „szklanego kokpitu”. MEDS zastąpił tradycyjne wskaźniki i pokrętła na rzecz małych, skomputeryzowanych ekranów. Nowy system poprawił interakcję załogi z orbiterem w czasie lotu, a także zmniejszył koszty obsługi przez wyeliminowanie przestarzałych, skomplikowanych systemów elektromechanicznych.

Columbia była najcięższym promem NASA i z tego względu nie mogła być wyposażona w sprzęt umożliwiający udział w budowie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i efektywną realizację misji na orbicie o tak dużej inklinacji. Prace w ramach OMDP-2 wykonano więc z myślą o przyszłym wykorzystaniu orbitera do misji charakteryzujących się mniejszymi wymaganiami odnośnie do masy orbitera, np. serwisowanie teleskopu Hubble’a czy wynoszenie na orbitę ciężkich ładunków.

Misje

Prom kosmiczny Columbia wykonał 28 lotów, spędził w przestrzeni kosmicznej 300,74 dni, zaliczył 4808 orbit, łącznie przeleciał 201 497 772 km (wliczając również jego ostatnią misję). Na pokładzie Columbii przebywało 160 astronautów.

Data Oznaczenie Uwagi
12 kwietnia 1981 STS-1 Pierwsza misja promu
12 listopada 1981 STS-2 Pierwsze ponowne użycie załogowego pojazdu kosmicznego; pierwsze użycie SRMS
22 marca 1982 STS-3 Lądowanie w White Sands Missile Range
27 czerwca 1982 STS-4 Ostatni lot techniczny promu
11 listopada 1982 STS-5 Pierwsza 4-osobowa załoga
28 listopada 1983 STS-9 Pierwsza 6-osobowa załoga
12 stycznia 1986 STS-61-C Polityk Bill Nelson na pokładzie
8 sierpnia 1989 STS-28 Wypuszczenie satelity rozpoznawczego KH-11
9 stycznia 1990 STS-32 Odzyskanie satelity Long Duration Exposure Facility
2 grudnia 1990 STS-35 Wyniesienie wielu teleskopów widma podczerwieni i promieniowania X
5 czerwca 1991 STS-40 Piąta misja Spacelab – Life Sciences-1
25 czerwca 1992 STS-50 U.S. Microgravity Laboratory 1 (USML-1) (Amerykańskie Laboratorium Mikrograwitacji)
22 października 1992 STS-52 Wypuszczenie Laser Geodynamic Satellite II (Laserowy Satelita Geodynamiczny II)
26 kwietnia 1993 STS-55 Badania mikrograwitacyjne na niemieckim Spacelab D-2
18 października 1993 STS-58 Badania Life Sciences na Spacelab
4 marca 1994 STS-62 United States Microgravity Payload-2 (USMP-2) (Amerykański Ładunek Mikrograwitacyjny)
8 lipca 1994 STS-65 International Microgravity Laboratory (IML-2) (Międzynarodowe Laboratorium Mikrograwitacyjne)
20 października 1995 STS-73 United States Microgravity Laboratory (USML-2) (Amerykańskie Laboratorium Mikrograwitacyjne)
22 lutego 1996 STS-75 Ponowny lot systemu satelitarnego Tethered – Tethered Satellite System Reflight (TSS-1R)
20 czerwca 1996 STS-78 Life and Microgravity Spacelab (LMS) (Laboratorium Kosmiczne Życia i Mikrograwitacji)
19 listopada 1996 STS-80 Trzeci lot Wake Shield Facility (WSF)
4 kwietnia 1997 STS-83 Microgravity Science Laboratory (MSL) – misja skrócona
1 lipca 1997 STS-94 Microgravity Science Laboratory (MSL) – ponowny lot
19 listopada 1997 STS-87 United States Microgravity Payload (USMP-4)
17 kwietnia 1998 STS-90 Neurolab – Spacelab
23 lipca 1999 STS-93 Wypuszczenie Obserwatorium rentgenowskiego Chandra
1 marca 2002 STS-109 Misja naprawcza Teleskopu Kosmicznego Hubble’a
16 stycznia 2003 STS-107 Prom zniszczony w czasie powrotu 1 lutego 2003. Zginęła cała załoga – siedmioro astronautów.

Katastrofa orbitera

Kwiaty przy centrum Johnson Space Center, 1.02.2003

1 lutego 2003, podczas powrotu z przestrzeni kosmicznej, prom uległ zniszczeniu w wyniku uszkodzenia osłony termicznej na krawędzi natarcia lewego skrzydła. Uszkodzenie osłony nastąpiło w czasie wznoszenia po starcie, za sprawą fragmentu pianki osłaniającej zbiornik zewnętrzny wahadłowca, który oderwał się od zbiornika i uderzył w skrzydło orbitera powodując dziurę o średnicy ok. 25 cm, wskutek czego w trakcie przelotu przez termosferę gorące gazy mogły dostać się do środka. W trakcie wejścia w atmosferę w ostatnich minutach misji okazało się, że uszkodzenie było śmiertelnie poważne – w katastrofie zginęła cała załoga – 7 astronautów, w tym pierwszy Izraelczyk na orbicie, płk Ilan Ramon. Spowodowało to zawieszenie dalszych lotów wahadłowców NASA aż do startu promu Discovery 26 lipca 2005 w misji STS-114.

Zobacz też

Galeria

Uwagi

Bibliografia


Новое сообщение