Czułość i swoistość
Czułość i swoistość (testu diagnostycznego) – wartości opisujące zdolność testu do wykrycia badanej cechy (czułość) lub wykrycia jej braku (swoistość). Pojęcia czułości i swoistości stosuje się głównie w badaniach naukowych oraz diagnostyce medycznej.
Czułość testu to stosunek wyników prawdziwie dodatnich do sumy prawdziwie dodatnich i fałszywie ujemnych. Czułość 100% w przypadku testu medycznego oznaczałaby, że wszystkie osoby chore lub ogólnie z konkretnymi poszukiwanymi zaburzeniami zostaną rozpoznane. Pojęcie interpretuje się jako zdolność testu do prawidłowego rozpoznania choroby tam, gdzie ona występuje.
Swoistość testu to stosunek wyników prawdziwie ujemnych do sumy prawdziwie ujemnych i fałszywie dodatnich. Swoistość 100% oznaczałaby, że wszyscy ludzie zdrowi w wykonanym teście diagnostycznym zostaną oznaczeni jako zdrowi. Test o wysokiej swoistości cechuje niski błąd pierwszego rodzaju.
Zarówno czułość jak i swoistość testu są ważnymi wskaźnikami dokładności testu i osobno nie dają pełnego obrazu; tylko wspólnie dają one pojęcie o stopniu zaufania, jakim można darzyć dany test.
Tabela krzyżowa testu diagnostycznego:
| Stan (na przykład choroba) | ||||
| prawdziwy | fałszywy | |||
| Wynik testu | dodatni | prawdziwie dodatni | fałszywie dodatni | → wartość predykcyjna dodatnia |
| ujemny | fałszywie ujemny | prawdziwie ujemny | → wartość predykcyjna ujemna | |
| ↓ czułość |
↓ swoistość |
|||