| dysplasia letalis | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Dysplazja śmiertelna (dysplazja tanatoforyczna, ang. thanatophoric dysplasia, thanatophoric dwarfism, TD, z gr. τηανατηοπηορ = „śmiercionośny”) – ciężki zespół wad wrodzonych spowodowany mutacją w genie FGFR3 w locus 4p16.3 kodującym receptor czynnika wzrostu fibroblastów-3.
Historia
Chorobę opisał francuski pediatra Pierre Maroteaux i wsp. w 1967 roku. W przeglądzie piśmiennictwa podał on przypuszczalnie wcześniejsze doniesienia o przypadkach schorzenia, z których najstarsze autorstwa Maygriera pochodzi z roku 1898.
Etiologia
Dysplazja śmiertelna spowodowana jest przez mutacje w genie FGFR3 w locus 4p16.3 kodującym receptor czynnika wzrostu fibroblastów-3. W typie 1 dysplazji śmiertelnej najczęstszymi mutacjami genu są:
- 742C→T (Arg248Cys)
- Tyr373Cys
- Ser249Cys
- inne mutacje missens
- mutacje nonsens.
W typie 2 najczęstszą mutacją jest 1948A→G (Lys650Glu).
Objawy
Zespół często jest rozpoznawany w okresie prenatalnym w badaniu USG. Stwierdza się wówczas nieproporcjonalnie dużą głowę i krótkie kończyny, często stwierdza się wielowodzie. Fenotyp noworodka jest charakterystyczny dzięki bardzo krótkim kończynom, wąskiej i długiej klatce piersiowej, dużej głowie z hipoplastyczną środkową częścią twarzy i pogłębioną nasadą nosa. Niekiedy (przede wszystkim w typie II TD) stwierdza się czaszkę kształtu trójlistnej koniczyny (trifoliocephalia, niem. Kleeblattschadel) spowodowaną przedwczesnym zamknięciem wszystkich szwów czaszkowych.
Rozpoznanie
Rozpoznanie stawiane jest na podstawie obrazu klinicznego, objawów radiologicznych, ewentualnie badania histopatologicznego, a także badań genetycznych.
Różnicowanie
- achondroplazja
- dysplazja kampomeliczna
- osteogenesis imperfecta, typy II i III
- hipofosfatazja
- achondrogeneza
- zespoły krótkie żebro-polidaktylia
- inne dysplazje kostne.
Rokowanie
Rokowanie w dysplazji śmiertelnej jest bardzo złe: większość dzieci umiera w pierwszych godzinach lub dniach życia, przede wszystkim z powodu niewydolności oddechowej.
Bibliografia
- Harold Chen: Atlas of Genetic Diagnosis and Counselling. Totowa, NJ: Humana Press, 2006, s. 955–961. ISBN 1-59259-956-7.
- Lech Korniszewski: Dziecko z zespołem wad wrodzonych. Diagnostyka dysmorfologiczna. Wyd. Wydanie II. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 214–216. ISBN 83-200-3042-0.
Linki zewnętrzne
- THANATOPHORIC DYSPLASIA, TYPE I; TD1 w bazie Online Mendelian Inheritance in Man (ang.)
- THANATOPHORIC DYSPLASIA, TYPE II; TD2 w bazie Online Mendelian Inheritance in Man (ang.)
- Thanatophoric dysplasia. Geneva Foundation for Medical Education and Research. [dostęp 2007-09-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)]. (ang.).
- Suzanne M Carter: Thanatophoric Dysplasia. eMedicine Pediatrics. [dostęp 2007-09-14].
- Thanatophoric dysplasia. Genetics Home Reference. [dostęp 2007-09-14].
