Мы используем файлы cookie.
Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.

Elżbieta Habsburżanka

Подписчиков: 0, рейтинг: 0
Elżbieta Habsburżanka
Królowa Polski, wielka księżna litewska
Ilustracja
Miniatura Elżbiety Habsburżanki, warsztat Lucasa Cranacha Młodszego, 1555 r.
Królowa Polski
Okres

od 6 maja 1543
do 15 czerwca 1545

Jako żona

Zygmunta II Augusta

Koronacja

6 maja 1543

Poprzedniczka

Bona Sforza

Następczyni

Barbara Radziwiłłówna

Dane biograficzne
Dynastia

Habsburg

Data i miejsce urodzenia

9 lipca 1526
Linz

Data i miejsce śmierci

15 czerwca 1545
Wilno

Miejsce spoczynku

bazylika archikatedralna św. Stanisława Biskupa i św. Władysława w Wilnie

Ojciec

Ferdynand I Habsburg

Matka

Anna Jagiellonka

Rodzeństwo

Maksymilian II Habsburg, Anna, Ferdynand, Maria, Magdalena, Katarzyna Habsburżanka, Eleonora, Małgorzata, Jan, Barbara, Karol Styryjski, Urszula, Helena, Joanna.

Elżbieta Habsburżanka (ur. 9 lipca 1526 w Linzu, zm. 15 czerwca 1545 w Wilnie) – arcyksiężniczka austriacka, królewna czeska i węgierska, królowa polska i wielka księżna litewska od 1543 r. jako pierwsza żona króla Zygmunta Augusta.

Była najstarszym dzieckiem arcyksięcia Austrii, króla Czech i Węgier Ferdynanda I Habsburga i Anny Jagiellonki, jedynej córki Władysława II Jagiellończyka. Uchodziła za ulubienicę rodziców. Od 1531 uczyła się na zamku w Innsbrucku pod kierunkiem poety Kaspra Veliusa Ursinusa i historyka Hieronima Jerema.

Życiorys

Portret 4-letniej królewny Elżbiety, 1530 r.

Od kolebki była przygotowywana do ślubu z Zygmuntem II Augustem, który był kuzynem jej matki. Już w 1527 ojciec Elżbiety podjął starania w Polsce o ślub córki z polskim następcą tronu. Pomimo tych planów nie zadbano, by Elżbieta nauczyła się języka polskiego. Prawdopodobnie było to działanie celowe – pod pretekstem, że młodej królowej niezbędny jest tłumacz, chciano umieścić na dworze polskim jeszcze jednego szpiega Habsburgów.

W związku z tym, że Elżbieta była wnuczką Władysława II Jagiellończyka, brata Zygmunta I Starego, papież Klemens VII musiał udzielić dyspensy ślubnej. Ślub 17-letniej Elżbiety z 23-letnim Zygmuntem odbył się 6 maja 1543 roku na Wawelu. Bona Sforza była niechętna małżeństwu syna, ponieważ nienawidziła Habsburgów.

Małżeństwo nie było szczęśliwe. Młoda, niedoświadczona, nieśmiała i mało błyskotliwa Elżbieta nie pociągała króla. Sytuację pogarszała nieuleczalna choroba młodej królowej, epilepsja, co do reszty odstręczyło od niej małżonka. Przez cały okres trwania małżeństwa Zygmunt zdradzał żonę m.in. z Barbarą Radziwiłłówną. Jednocześnie Bona jawnie okazywała synowej swą niechęć. Jedyną osobą, okazującą Elżbiecie sympatię, był król Zygmunt I Stary. Jesienią 1544 Elżbieta wraz z Zygmuntem II Augustem wyjechała na Litwę. Małżonkowie zamieszkali w Wilnie. Przez krótki czas król stwarzał pozory w miarę poprawnego pożycia z małżonką. W rzeczywistości był już mocno zaangażowany w romans z Radziwiłłówną.

Wiosną 1545 stan zdrowia Elżbiety uległ pogorszeniu, nękały ją coraz częstsze napady padaczki. Na początku czerwca 1545 Zygmunt II August wyjechał do Krakowa odebrać posag Elżbiety, żonę pozostawił samą w Wilnie. 15 czerwca młodziutka królowa zmarła wycieńczona kilkunastoma napadami padaczki, przeżywszy zaledwie 19 lat. Została pochowana 24 sierpnia 1545 w katedrze wileńskiej obok stryja swego męża, a brata swojego dziadka, Aleksandra Jagiellończyka.

W latach 1553–1572 żoną Zygmunta II Augusta była siostra Elżbiety – Katarzyna Habsburżanka.

Galeria

Genealogia

Filip I
Piękny

ur. 22 VI 1478
zm. 25 IX 1506
Joanna
Szalona

ur. 6 XI 1479
zm. 12 IV 1555
Władysław II
Jagiellończyk

ur. 1 III 1456
zm. 13 III 1516
Anna
de Foix

ur. po 1469
zm. 26 VII 1506
         
     
  Ferdynand I
Habsburg

ur. 10 III 1503
zm. 25 VII 1564
Anna
Jagiellonka

ur. 23 VII 1503
zm. 27 I 1547
     
   

Zygmunt II
August

ur. 1 VIII 1520
zm. 7 VII 1572
OO   5 V 1543
Elżbieta
Habsburżanka

ur. 9 VII 1526
zm. 15 VI 1545

Upamiętnienie w kulturze

Zobacz też

Bibliografia

  • Duczmal M., Jagiellonowie. Leksykon biograficzny, Poznań-Kraków 1996, ISBN 83-08-02577-3, s. 215–222.
  • Józef Ignacy Kraszewski: Dwie Królowe. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1971.

Linki zewnętrzne


Новое сообщение