| Identyfikacja | |
| Inne nazwy i oznaczenia |
łac. epoetinum alfa |
|---|---|
| numer CAS | |
| DrugBank | |
| Genetyka i fizjologia | |
| Choroby | |
| Klasyfikacja medyczna | |
| ATC | |
| Stosowanie w ciąży |
kategoria C |
| Farmakokinetyka | |
| Biodostępność |
20% |
| Okres półtrwania |
4-13 h (dożylnie); 24 h (podskórnie) |
| Wydalanie |
10% z moczem |
| Uwagi terapeutyczne | |
| Drogi podawania |
dożylnie, podskórnie, dootrzewnowo |
Epoetyna alfa (łac. epoetinum alfa) – hormon peptydowy, rekombinowany analog ludzkiej erytropoetyny, wytwarzany metodą inżynierii genetycznej w komórkach jajnika chomika chińskiego; lek stymulujący różne etapy erytropoezy.
Mechanizm działania biologicznego
Epoetyna alfa jest rekombinowanym analogiem ludzkiej erytropoetyny, wytwarzanym metodami inżynierii genetycznej w komórkach jajnika chomika chińskiego. Zbudowana jest z 165 aminokwasów, których sekwencją nie różni się od naturalnej erytropoetyny. Niewielkie różnice farmakologiczne pomiędzy epoetyną alfa a naturalną erytropoetyną wynikają z różnic w glikozylacji. Mechanizm działania epoetyny alfa jest identyczny jak erytropoetyny, ponieważ wiąże się z tym samym receptorem. U pacjentów z niewydolnością nerek jej pozytywny wpływ biologiczny jest związany z niedoborem erytropoetyny. Natomiast u pacjentów z chorobą nowotworową problem polega zarówno na niedoborze erytropoetyny, jak i zmniejszonej wrażliwości na endogenną erytropoetynę.
Zastosowanie medyczne
Epoetyna alfa znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2019).
Unia Europejska
Wskazania do zastosowania:
- niedokrwistość objawowa związana z przewlekłą niewydolnością nerek
- dorośli otrzymujący chemioterapię z powodu guzów litych, chłoniaka złośliwego lub szpiczaka mnogiego oraz pacjenci, u których transfuzja krwi może być konieczna ze względu na stan ogólny (np. stan układu krążenia, niedokrwistość na początku chemioterapii), w leczeniu niedokrwistości i w celu zmniejszenia ilości przetoczeń krwi
- uzyskanie większej ilości krwi autologicznej u dorosłych zakwalifikowanych do programu przetoczeń (jedynie u pacjentów z umiarkowaną niedokrwistością (zakres stężenia hemoglobiny 100–130 g/l, bez niedoboru żelaza), kiedy procedury oszczędzające krew są niedostępne lub niewystarczające i kiedy planowy duży zabieg chirurgiczny wymaga znacznej objętości krwi (nie mniej niż 4 jednostki krwi dla kobiet i nie mniej niż 5 jednostek dla mężczyzn))
- zmniejszenia narażenia na przetoczenia krwi allogenicznej u dorosłych bez niedoboru żelaza przed dużymi operacjami ortopedycznymi w trybie planowym, z dużym ryzykiem powikłań po przetoczeniu krwi (jedynie u pacjentów z umiarkowaną niedokrwistością (zakres stężenia hemoglobiny 100–130 g/l), przy braku możliwości dokonania przetoczenia krwi autologicznej oraz przy przewidywanej umiarkowanej utracie krwi (od 900 do 1800 ml)).
Jest dopuszczona do obrotu w Polsce (2020).
Stany Zjednoczone
Wskazania do zastosowania:
- niedokrwistość spowodowana przewlekłą chorobą nerek
- niedokrwistość spowodowana leczeniem azydotymidyną u pacjentów z zakażeniem ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV)
- niedokrwistość spowodowana mielosupresją po chemioterapii oraz niedokrwistość przez rozpoczęciem chemioterapii w przypadku kiedy planowane jest dalsze leczenie przez co najmniej dwa miesiące
- zmniejszenia narażenia na przetoczenia krwi allogenicznej w pacjentów przed planowanymi operacjami (z wyjątkiem operacji kardiochirurgicznych oraz naczyniowych).
Działania niepożądane
Epoetyna alfa może powodować następujące działania niepożądane u ponad 10% pacjentów: biegunka, dreszcze, gorączka, nudności, wymioty, natomiast u ponad 1% leczonych: artralgia, ból głowy, bóle kończyn, ból kostny, kaszel, mialgia, nadciśnienie tętnicze, objawy grypopodobne, obrzęki obwodowe, wysypka, zakrzepy w żyłach i tętnicach oraz reakcja w miejscu wstrzyknięcia.
