| trachoma | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
| A71.0 |
Okres początkowy, wstępny jaglicy |
| A71.1 |
Jaglica czynna |
| A71.9 |
Jaglica, nieokreślona |
Jaglica (łac. trachoma, synonimy: egipskie zapalenie spojówek, przewlekłe pęcherzykowe zapalenie rogówki) – przewlekłe zapalenie rogówki i spojówek wywołane przez serotypy A, B, Ba i C Chlamydia trachomatis.
Epidemiologia
Jest najczęstszą przyczyną ślepoty w krajach rozwijających się. Szacuje się, że choroba dotyka 100–150 milionów ludzi na świecie i jest przyczyną ślepoty u 6 milionów osób. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zakładała, że całkowite zwalczenie choroby nastąpi do 2020 w ramach programu GET 2020. Jaglica jest rozpowszechniona w krajach północnej Afryki, Indiach, na środkowym Wschodzie oraz Azji południowo-wschodniej. W europejskich krajach basenu Morza Śródziemnego rozpowszechniona była po powrocie wojsk napoleońskich z Egiptu.
Choroba szerzy się przez kontakt z zakażoną wydzieliną spojówek wskutek bezpośredniego kontaktu, używania brudnych ręczników i odzieży. Do zakażenia dochodzi we wczesnym dzieciństwie, blizny powodujące ślepotę powstają w wieku dorosłym.
Objawy chorobowe
Początkowymi objawami zakażenia jest wrażenie ciała obcego pod powieką i inne objawy zapalenia spojówek. Następnie można wyróżnić 4 etapy choroby:
- okres tworzenia się grudek jagliczych zbudowanych z limfocytów i plazmocytów
- przerost brodawkowaty spojówek i tworzenie się tzw. łuski jagliczej
- etap bliznowacenia powyższych zmian
- późne następstwa: bielmo, podwinięcie powiek
Leczenie
W leczeniu stosuje się azitromycynę podawaną jednorazowo w dawce 1 g u dorosłych lub 20 mg/kg masy ciała u dzieci. Konieczne jest stosowanie miejscowo przez przynajmniej 6 tygodni maści zawierających tetracykliny. W zaawansowanych przypadkach jaglicy konieczne jest leczenie chirurgiczne.
W poprzednich latach (przed wprowadzeniem programu GET 2020) próbowano wyeliminować jaglicę w ramach programu SAFE opartego o S – surgery (chirurgia), A – antibiotics (stosowanie antybiotyków), F – face cleanliness (higiena twarzy), E – enviromental improvements (poprawa warunków środowiskowych, zwłaszcza dostęp do świeżej wody). Program SAFE zakończył się jednak fiaskiem.
Bibliografia
- „Zakażenia wywołane patogenami atypowymi w praktyce lekarskiej” pod red. A Nitsch-Osuch, K.A Wardyn, I.Choroszy-Król, str. 32-33 ISBN 978-83-89009-61-6
