Kokoryczka

Kokoryczka

Kokoryczka wonna
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	szparagowate
Rodzaj	kokoryczka
Nazwa systematyczna
Polygonatum Mill. Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754
Typ nomenklatoryczny
Polygonatum officinale All.

Kokoryczka wielokwiatowa

Kokoryczka (Polygonatum Mill.) – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych (Asparagaceae), dawniej także klasyfikowany do konwaliowatych (Convallariaceae), myszopłochowatych (Ruscaceae) i liliowatych (Liliaceae). Do rodzaju należy ok. 57, 60, 72 gatunki. Występują one głównie w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej, przy czym największe zróżnicowanie osiągają w Azji wschodniej między Himalajami i Japonią. W samych Chinach występuje 20 endemitów z tego rodzaju. W Ameryce Północnej występują tylko 3 gatunki, w Europie 5, z czego trzy obecne są we florze Polski: kokoryczka okółkowa P. verticillatum, kokoryczka wielokwiatowa P. multiflorum i kokoryczka wonna P. odoratum.

Szereg gatunków uprawianych jest jako rośliny ozdobne, niektóre wykorzystywane są także jako lecznicze i pokarmowe.

Morfologia

Kokoryczka dwukwiatowa

Pokrój

Byliny kłączowe, zwykle lądowe, rzadko epifityczne. Łodygi wyrastające z kłącza pojedyncze, nierozgałęzione, wzniesione, zwykle łukowate. Kłącze tęgie, poziomo rosnące.

Liście

W okółkach, naprzeciwległe lub skrętoległe, siedzące lub krótkoogonkowe. Czasem z wyciągniętym końcem liścia w długi wąs.

Kwiaty

Wyrastają w skupieniach, rzadko pojedynczo z kątów liści. Obupłciowe, zwykle zwisające na szypułkach, rzadko wzniesione. Okwiat z 6 listków, zwykle zrośniętych i tworzących rurkę przynajmniej do 1/2 długości. Pręcików 6. Zalążnia z 3 komorami, w każdej znajduje się od 2 do 8 zalążków. Słupek smukły, znamię trójdzielne, drobne.

Owoce

Kulistawe jagody zawierające do 10 okrągławych nasion.

Systematyka

Kokoryczka niska

Kokoryczka okółkowa

Synonimy taksonomiczne

Axillaria Rafinesque, Salomonia Heister ex Fabricius, Periballanthus Franch. & Sav.

Pozycja według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd szparagowce (Asparagales), rodzina szparagowate (Asparagaceae), podrodzina Nolinoideae Burnett.

Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht. rząd szparagowce (Asparagales Bromhead), rodzina konwaliowate (Convallariaceae Horan.), plemię Polygonateae Benth. & Hook.f., rodzaj kokoryczka (Polygonatum Mill.).

Pozostałe gatunki