Мы используем файлы cookie.
Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.

Mannitol

Другие языки:

Mannitol

Подписчиков: 0, рейтинг: 0

Mannitol

Nazewnictwo

Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
(2R,3R,4R,5R)-heksano-1,2,3,4,5,6-heksaol

Ogólne informacje

Wzór sumaryczny

C₆H₈(OH)₆

Masa molowa

182,17 g/mol

Identyfikacja

PubChem

SMILES
C(C(C(C(C(CO)O)O)O)O)O

Właściwości

Temperatura topnienia	168 °C

Podobne związki

inozytol

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Klasyfikacja medyczna

ATC

A06AD16, B05BC01, B05CX04, V04CX04

Stosowanie w ciąży

kategoria C

Farmakokinetyka

Biodostępność	~7%
Okres półtrwania	100 minut
Wydalanie	nerki (90%)

Uwagi terapeutyczne

Drogi podawania	doustnie, dożylnie

Mannitol, mannit – organiczny związek chemiczny, polihydroksylowy alkohol cukrowy. Występuje w formie dwóch enancjomerów, oznaczanych zwyczajowo jako D i L. Stanowi bogate źródło przyswajalnego węgla i dlatego jest dodawany do podłoży hodowlanych (np. podłoże Chapmana służące izolacji i identyfikacji bakterii z rodzaju Staphylococcus).

W lecznictwie znalazł zastosowanie jako środek moczopędny. Może być używany:

w zapobieganiu nieodwracalnemu uszkodzeniu nerek w skąpomoczu (oligurii),
do zmniejszenia ciśnienia wewnątrzczaszkowego,
do zwiększania wydalania moczu (i zarazem trucizn) przy zatruciach,
eksperymentalnie do czasowego otwarcia bariery krew-mózg, w ramach BBBD (Blood-Brain Barrier Disruption) celem podniesienia skuteczności chemioterapii w leczeniu nowotworów mózgu.

Działanie

Sam mannitol podany dożylnie zwiększa ciśnienie osmotyczne płynu pozakomórkowego (co skutkuje przedostaniem się wody z komórek do osocza). Mechanizm ten jest odpowiedzialny za zmniejszanie ciśnienia wewnątrzczaszkowego i wewnątrzgałkowego oraz ogólnie za zmniejszanie obrzęków różnego pochodzenia. Mannitol jest zaliczany do diuretyków osmotycznie czynnych. W Polsce w medycynie stosowane są roztwory do wlewu dożylnego.

Wskazania

leczenie fazy oligurii w ostrej niewydolności nerek zanim stanie się nieodwracalna
wzmożone ciśnienie śródczaszkowe
redukcja ciśnienia wewnątrz gałki ocznej – jeżeli inne sposoby nie przynoszą rezultatów
nasilenie wydalania trucizn przez nerki – tzw. diureza wymuszona

Przeciwwskazania

bezmocz
obrzęk płuc
czynne krwawienie wewnątrzczaszkowe
ciężkie odwodnienie
nasilająca się niewydolność serca

Działania niepożądane

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Substancja lecznicza w klasyfikacji anatomiczno-terapeutyczno-chemicznej (ATC)

A06: Leki przeczyszczające

A06AA – Leki zmiękczające masy kałowe	parafina ciekła dokuzynian sodu
A06AB – Kontaktowe leki przeczyszczające	oksyfenizatyna bisakodyl dantron fenoloftaleina olej rycynowy sennozydy ziele kruszyny pikosiarczan sodu bisoksatyna
A06AC – Leki zwiększające objętość mas kałowych	nasiona babki płesznika etuloza ziele zatwaru len metyloceluloza pszenica polikarbofil (w postaci soli wapnia)
A06AD – Leki przeczyszczające działające osmotycznie	węglan magnezu tlenek magnezu nadtlenek magnezu siarczan magnezu laktuloza laktitol siarczan sodu pentaerytrytyl makrogol mannitol fosforan sodu sorbitol cytrynian magnezu winian sodu
A06AG – Wlewki doodbytnicze	fosforan sodu bisakodyl dantron glicerol olej sorbitol dokuzynian sodu laurylosiarczan sodu
A06AH – Antagonisty opioidowe o wybiórczym działaniu obwodowym	metylnaltrekson alwimopan naloksegol nalokson naldemedina
A06AX – Inne leki przeczyszczające	glicerol lubiproston linaklotyd prukalopryd tegaserod plekanatyd tenapanor

B05: Preparaty krwiozastępcze i roztwory do wlewów

B05A – Krew i preparaty krwiopochodne

B05AA – Preparaty krwiozastępcze i frakcje białkowe osocza	albuminy inne frakcje białkowe osocza fluorokarbonowe substytuty krwi dekstran żelatyna hydroksyetyloskrobia krosfumaryl hemoglobiny rafimer hemoglobiny glutamer hemoglobiny
B05AX – Inne preparaty krwiopochodne	erytrocyty trombocyty osocze krwi komórki macierzyste z krwi pępowinowej

B05B – Roztwory do wlewów dożylnych

B05BA – Roztwory do żywienia pozajelitowego	aminokwasy emulsje tłuszczowe węglowodany hydrolizaty białkowe
B05BB – Roztwory wpływające na równowagę elektrolitową	elektrolity elektrolity w połączeniu z węglowodanami trometamol
B05BC – Roztwory wywołujące diurezę osmotyczną	mannitol karbamid

B05C – Roztwory do płukania

B05CA – Środki przeciwinfekcyjne	cetylpirydynium chloroheksydyna nitrofural sulfametizol taurolidyna kwas migdałowy noksytiolina mleczan etakrydyny neomycyna
B05CB – Roztwory soli	chlorek sodu cytrynian sodu cytrynian magnezu wodorowęglan sodu
B05CX – Inne roztwory do płukania	glukoza sorbitol glicyna mannitol

B05X – Dożylne roztwory uzupełniające

B05XA – Roztwory elektrolitowe	chlorek potasu wodorowęglan sodu chlorek sodu chlorek amonu siarczan magnezu fosforan potasu chlorek wapnia octan sodu fosforan sodu fosforan magnezu chlorek magnezu chlorek cynku kwas solny glicerofosforan sodu mleczan potasu roztwory kardioplegiczne octan potasu siarczan cynku połączenia elektrolitów elektrolity w połączeniach z innymi lekami
B05XB – Aminokwasy	chlorowodorek argininy glutaminian alaniny lizyna
B05XX – Inne uzupełniające roztwory dożylne	trometamol

R05: Leki stosowane w kaszlu i przeziębieniu

R05C – Leki wykrztuśne

R05CA – Leki sekretolityczne	tyloksapol jodek potasu gwajafenezyna korzeń wymiotnicy korzeń malwy różowej korzeń senegi pentasiarczek antymonu związki kreozotu sulfogwajakol lewowerbenon wyciąg z liści bluszczu pospolitego cyneol
R05CB – Leki mukolityczne	acetylocysteina bromoheksyna karbocysteina eprazynon mesna ambroksol sobrelol domiodol letosteina stepronina dornaza alfa nelteneksyna erdosteina mannitol

R05D – Leki przeciwkaszlowe

R05DA – Alkaloidy opium i ich pochodne	etylomorfina hydrokodon kodeina alkaloidy opium z morfiną normetadon noskapina folkodyna dekstrometorfan tebakon dimemorfan acetylodihydrokodeina
R05DB – Inne	benzonatat benproperyna klobutynol izoaminil pentoksyweryna oksolamina okseladyna klofedanol pipazetat bromek bibenzonium butamirat fedrylat zipeprol dibunat droksypropina prenoksdiazyna dropropizyna kloperastyna meprotyksol piperydion morklofon typepidyna nepinalon lewodropropizyna dimetoksanat gefapiksant

V04: Środki diagnostyczne

V04C – Inne preparaty
diagnostyczne

V04CA – Testy stosowane w cukrzycy	tolbutamid glukoza
V04CB – Testy do badania wchłaniania tłuszczów	koncentraty witaminy A
V04CC – Testy drożności dróg żółciowych	sorbitol siarczan magnezu synkalid ceruletyd
V04CD – Testy czynnościowe przysadki	metyrapon sermorelina kortykorelina somatorelina macymorelina
V04CE – Testy czynnościowe wątroby	galaktoza sulfobromoftaleina metacetyna (¹³C)
V04CF – Preparaty stosowane w diagnostyce gruźlicy	tuberkulina
V04CG – Testy wydzielania żołądkowego	żywice jonowymienne betazol fosforan histaminy pentagastryna chlorek metylotioniny kofeina z benzoesanem sodu
V04CH – Testy czynności nerek	inulina i inne polifruktozany indygokarmin fenolosulfonoftaleina alzaktyd kwas aminohipurowy
V04CJ – Testy czynności tarczycy	tyreotropina protyrelina
V04CK – Testy czynności trzustki	sekretyna pankreozymina bentyromid
V04CM – Testy stosowane w zaburzeniach płodności	gonadorelina
V04CX – Inne preparaty diagnostyczne	zieleń indocyjaninowa kwas foliowy matacholina mannitol mocznik (¹³C) heksaminolewulinian edrofonium tlenek węgla błękit patentowy V

Alkohole cukrowe

glikol etylenowy (C2)
glicerol (C3)
erytrytol (C4)
arabitol (C5)
ksylitol (C5)
rybitol (C5)
mannitol (C6)
sorbitol (C6)
perseitol (C7)
β-sedoheptiol (C7)
wolemitol (C7)

Kontrola autorytatywna (węglowodan):

LCCN: sh2008008250
BNCF: 34785
J9U: 987007533062405171

Encyklopedia internetowa:

Britannica: science/mannitol
SNL: mannitol
Catalana: 0121599