Patison

Patison

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	dyniowce
Rodzina	dyniowate
Rodzaj	dynia
Gatunek	dynia zwyczajna
Odmiana	Patison
Nazwa systematyczna
Cucurbita pepo var. patisoniana Greb

Patisony konserwowe

Patison disco

Patison (Cucurbita pepo var. patisoniana) – odmiana dyni zwyczajnej należąca do rodziny dyniowatych. Roślina jednoroczna, pochodzi z Ameryki Północnej, do Europy sprowadzona została przez Hiszpanów.

Morfologia

Pokrój

Krzaczasty.

Owoce

Białe, zielonawe, zielone, bywają także granatowo-fiołkowe, prawie czarne. Mają pofałdowane faliście brzegi. Wielkość od 10 do ponad 20 cm średnicy. Są jadalne.

Zmienność

Wybrane odmiany uprawne:

• 'Disco'
• 'Gagat'
• 'Polo F1 Eden'
• 'KELMO'

Zastosowanie

• Roślina uprawna : Uprawiany jako warzywo już przez Indian z Jukatanu i Azteków. Obecnie cieszy się popularnością w zachodniej i południowej Europie i w Rosji. Również w Polsce zdobywa popularność. Uprawia się go z nasion, owoce zbiera się po 5 tygodniach od wysiewu. Owocuje aż do pierwszych przymrozków. Jest łatwy w uprawie i odporny na choroby i szkodniki.
• Sztuka kulinarna : Owoce są lekkostrawne, dietetyczne, o delikatnym smaku. Zawierają witaminę C, nieco witamin B1, B2, PP, wapń, fosfor, żelazo, magnez, karoten i pewne ilości węglowodanów. Młode mają delikatną skórkę, której nie trzeba obierać, starsze wymagają obierania. Można je dodawać do gulaszu mięsnego, oraz spożywać smażone i faszerowane. Często spotykane są patisony w postaci konserwowej, są smaczne i dobrze gaszą pragnienie. Młode patisony o długości 4–6 cm używane są do przygotowywania surówek z dodatkiem soku cytrynowego, oliwy i czosnku.
• Istnieją odmiany o szczególnie pięknych owocach, uprawiane jako rośliny ozdobne, tzw. dynie ozdobne.

Bibliografia

• Gapiński M. (red.), Warzywa mało znane i zapomniane, PWRiL, Poznań 1993.
• Szweykowscy A. i J. (red.), Słownik botaniczny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1993.
• Anna Czerni, Warzywa rzadko spotykane, Wydawnictwo „Watra”, Warszawa 1986