Przetoka okołoodbytnicza

Przetoka okołoodbytnicza, przetoka odbytu, przetoka odbytnicza (łac. fistula perianalis) – wyścielony specjalnym nabłonkiem wąski kanał lub przewód łączący skórę okolicy okołoodbytniczej (tzw. ujście zewnętrzne przetoki) z kanałem odbytu lub odbytnicą (tzw. ujście wewnętrzne przetoki). Powstanie przetoki związane jest z zapaleniem gruczołów okołoodbytowych zlokalizowanych w przestrzeni międzyzwieraczowej. Niekiedy przetoka może powstać jako stan zejściowy po spontanicznej perforacji ropnia okołoodbytniczego.

Podział

Wyróżnia się pięć podstawowych rodzajów przetok okołoodbytniczych:

• podskórna/podśluzówkowa
• międzyzwieraczowa
• przezwieraczowa
• nadzwieraczowa
• ponadzwieraczowa.

Objawy

Objawami przetoki mogą być: sączenie, ból, przewlekły stan zapalny. Bywają również przetoki bezobjawowe (asymptomatyczne).

Rozpoznanie

Diagnostyka przetok polega na badaniu okolicy i kanału odbytu pod narkozą za pomocą cienkich metalowych sond.

Leczenie

Przetoki wymagają zazwyczaj leczenia operacyjnego.

W przypadku przetok dystalnych (niskich) metodą z wyboru jest nacięcie przetoki (tzw. lay open), a w przypadku przetok proksymalnych (wysokich) istnieje szereg zabiegów mających różną skuteczność: założenie setona, nacięcie połączone z rekonstrukcją zwieraczy odbytu, implantacja stożka (anal fistula plug), wykonanie endorectal advancement flap, wstrzyknięcie kleju fibrynowego oraz inne techniki (FiLaC = fistula-tract laser closure, LIFT = ligation of intersphincteric fistula tract). Przetoki bezobjawowe nie są absolutnym wskazaniem do operacji.

Bibliografia

• K. Bielecki (red.), A. Dziki (red.): Proktologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000, wyd. 1. ISBN 83-200-2412-9
• W. Brühl, V. Wienert, A Herold: Aktuelle Proktologie. Uni-Med Verlag AG, Bremen 2011, 4. Auflage. ISBN 978-3-8374-1250-5