Selfie – rodzaj fotografii autoportretowej, zazwyczaj wykonywanej z trzymanego w ręku lub na kijku do selfie aparatu cyfrowego, kamery lub telefonu komórkowego. Fotografia przedstawia zazwyczaj samego siebie (w tym przypadku osobę, która się fotografuje) lub odbicie tej osoby w lustrze. Selfie są związane z mediami społecznościowymi (Facebook, Twitter, Instagram), ponieważ tam najczęściej są umieszczane. Selfie może przedstawiać również grupę osób, gdzie jedna z nich posługując się rejestratorem obrazu (np. telefonem) robi fotkę. Takie selfie określane są jako „grupowe selfie”.
Historia
Pierwszy autoportret wykonał Robert Cornelius w 1839 r. siadając na fotelu przed obiektywem na nieco ponad minutę, a następnie samemu zakrywając obiektyw. Zdjęcie to można uznać za pierwsze wykonane kiedykolwiek selfie.
Rozwój fotograficznych autoportretów związany jest z powstaniem przenośnego aparatu – Kodak Brownie w 1900 roku. Metodą fotografowania samego siebie było zazwyczaj odbicie w lustrze lub ustawienie aparatu w pobliżu lub na statywie i kadrowaniu przez wizjer w górnej części okna.
Rosyjska Wielka Księżna Anastazja Nikołajewna w wieku 13 lat była jedną z pierwszych nastolatek robiących sobie zdjęcie za pomocą lustra, aby wysłać je do przyjaciela.
Najwcześniejsze użycie słowa z selfie można odnaleźć w 2002 roku. Po raz pierwszy pojawiło się w australijskim forum internetowym (ABC Online) – 13 września 2002 roku jeden z użytkowników zamieścił zdjęcie własnej twarzy i dodał komentarz:
Um, drunk at a mates 21st, I tripped ofer [sic] and landed lip first (with front teeth coming a very close second) on a set of steps. I had a hole about 1cm long right through my bottom lip. And sorry about the focus, it was a selfie.
Popularność
W roku 2000, jeszcze przed rozpowszechnieniem mediów społecznościowych w Internecie i dominującego w nich Facebooka, samodzielne wykonane fotografie były szczególnie powszechne na MySpace. Pisarka Kate Losse mówi, że w latach 2006 – 2009 (gdy Facebook stał się bardziej popularny niż MySpace), użytkownicy publikujący zdjęcia typu „selfie” (wtedy zdjęcia w lustrze z oślepiającym światłem) zostali określeni jako posiadający zły smak. Pierwsze portrety publikowane na portalu Facebook, w przeciwieństwie do tych wcześniejszych na MySpace były zwykle dobrze ukierunkowane i bardziej formalne. W 2009 roku dzięki stronie internetowej flickr.com pozwalającej przesyłać i zamieszczać zdjęcia i filmy w Internecie (image hosting i video hosting), użytkownicy Flickr używali określenia „selfies” do opisania niekończących się autoportretów wysłanych przez nastoletnie dziewczyny. Według Kate Losse, ulepszenia w konstrukcji telefonów komórkowych, zwłaszcza aparatu fotograficznego oraz utworzenia aplikacji takich jak Instagram doprowadziło do odrodzenia selfie w 2010 roku. Początkowo selfie popularne były głównie wśród młodych ludzi, jednakże obecnie są równie popularne wśród dorosłych osób W grudniu 2012 roku, magazyn Time opublikował, że określenie „selfie” znalazło się wśród „10 najmodniejszych słów” w 2012 roku. Według badań przeprowadzonych w 2013 roku, dwie trzecie australijskich kobiet w wieku 18-35 zamieszczało najczęściej zdjęcia typu selfie na Facebooku. Sondaż przeprowadzony na zlecenie producenta smartfonów i aparatów Samsung stwierdził, że 30 procent selfie wykonują osoby w wieku od 18 do 24 lat. Od 2013 r. słowo "selfie" stało się na tyle powszechne, że mogło zostać włączone do wersji online słownika Oxford English Dictionary. W listopadzie 2013 r. słowo „selfie” zostało ogłoszone jako „Słowo roku” przez Oxford English Dictionary.
Niebezpieczeństwa
Popularność selfie spowodowała, że ludzie zamieszczali swoje zdjęcia na miejscach typu klify, zbocza, mosty itd. Poprzez nieuwagę wiele osób wypadło z takich miejsc podczas pozowania i zginęło wskutek upadku. Szacuje się, że w przeciągu ostatnich 2 lat, podczas wykonywania selfie straciło życie 127 osób.
W sztuce współczesnej
W 2013 roku artysta Patrick Specchio i Museum of Modern Art przedstawił wystawę o nazwie Art in Translation: Selfie, The 20/20 Experience, w którym widzowie używali dostarczonego aparatu cyfrowego do fotografowania siebie w dużym lustrze.
W 2014 roku amerykański duet The Chainsmokers wydał utwór #SELFIE traktujący o tym zjawisku. W teledysku do utworu pojawiły się selfie takich osób jak m.in. Snoop Dogg, Steve Aoki, czy David Hasselhoff.
Artysta Shahak Shapira w swoim projekcie YOLOCAUST zajął się wesołymi zdjęciami zrobionymi w berlińskim Holocaust Memorial, które zestawił ze wstrząsającymi zdjęciami wykonanymi przez niemieckich hitlerowców w czasie II wojny światowej. Celem pracy było zwrócenie uwagi na głęboką niestosowność selfie wykonanego w takim miejscu pamięci. Wszyscy autorzy wykorzystanych zdjęć przeprosili za to, co zrobili, a akcja uświadomiła im głęboką niestosowność takich kadrów.
Linki zewnętrzne
- Selfie film on the Guardian, August 2013
- Jak zrobić dobre selfie? Kwiecień 2017
- Czy żyjemy w kulturze selfie? Artykuł na blogu Fundacji Orange