Мы используем файлы cookie.
Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.

Skoki łyżwiarskie

Подписчиков: 0, рейтинг: 0
Oznaczenia skoków według ISU
T toe-loop
S salchow
Lo loop (rittberger)
Eu euler
F flip
Lz lutz
A axel

Skoki łyżwiarskie – jeden z elementów łyżwiarstwa figurowego w konkurencjach jazdy indywidualnej kobiet i mężczyzn oraz parach sportowych. Różnice między poszczególnymi rodzajami skoków są identyfikowane na podstawie krawędzi startowej, kierunku ruchu i liczby prawidłowo wykonanych obrotów tj. od jednego do czterech obrotów wokół własnej osi (zwykle przez lewe ramię). Ich nazwy zazwyczaj pochodzą od nazwisk osób, które je wymyśliły.

Przygotowanie do odbicia (Gabrielle Daleman)
Obrót (Alina Zagitowa)
Lądowanie (Wakaba Higuchi)

Międzynarodowa Unia Łyżwiarska (ISU) dopuszcza wykonywanie siedmiu rodzajów skoków łyżwiarskich dzielących się na dwie grupy:

  • skoki kopane (ang. toe jumps) – odbicie z wykorzystaniem ząbków łyżwy – toe-loop, flip, lutz
  • skoki krawędziowe (ang. edge jumps) – wyskok bezpośrednio z krawędzi – salchow, euler (znany też jako half-loop), loop (znany też w Europie jako rittberger), axel

Dodatkowo pary sportowe wykonują:

  • skoki równoległe (ang. side-by-side jumps)
  • skoki wyrzucane (ang. throw jumps)

Oprócz sześciu skoków podstawowych, istnieją inne skoki wykonywane od połowy do nawet czterech obrotów. Z powodu ich niskiego zakwalifikowania punktowego przez ISU, są spotykane najczęściej w ramach elementów łączących. Skoki są wykonywane przez łyżwiarzy solo, w kombinacjach (kilka skoków jeden po drugim) lub sekwencjach (kilka skoków połączonych innymi elementami łyżwiarskimi, m.in. krokami łyżwiarskimi lub elementami łączącymi).

Skoki podstawowe

Różnica pomiędzy podstawowymi skokami wykonywanymi przez łyżwiarzy pojawia się w momencie najazdu, a właściwie wybicia – obroty i lądowanie wyglądają w nich tak samo. Wszystkie z podstawowych skoków rozpoczynane są z najazdu tyłem (z wyjątkiem axla) oraz kończone tyłem, na zewnętrznej krawędzi prawej łyżwy (z wyjątkiem eulera).

Oto sześć najczęściej wykonywanych skoków figurowych od najłatwiejszych do najtrudniejszych, zgodnie z rosnącymi wartościami punktowymi w systemie oceniania ISU:

  • toe-loop – jeden ze skoków kopanych rozpoczynany z najazdu tyłem z zewnętrznej krawędzi prawej łyżwy i kończony na tej samej zewnętrznej krawędzi. Może być wykonywany w kombinacji od razu po poprzednim skoku. Toe-loop rozpoczynany i kończony na krawędzi wewnętrznej nazywany nosi nazwę toe valley i jest traktowany na równi z klasycznym toe-loopem.
  • salchow – skok krawędziowy rozpoczynany z najazdu tyłem z wewnętrznej krawędzi lewej łyżwy. Łyżwiarz nabiera rotacji zamachując się prawą nogą i ląduje tyłem na zewnętrznej krawędzi prawej łyżwy. Salchow najczęściej poprzedzany jest przez obrót trójkowy lub obrót mohawk.
  • loop – skok krawędziowy rozpoczynany z najazdu tyłem jedna noga przed drugą, z zewnętrznej krawędzi prawej łyżwy i kończony na tej samej zewnętrznej krawędzi. W Europie znany jest pod nazwą rittberger od nazwiska pomysłodawcy, niemieckiego łyżwiarza figurowego Wernera Rittbergera.
  • euler – skok krawędziowy wywodzący się z loopa, rozpoczynany z najazdu tyłem jedna noga przed drugą, z zewnętrznej krawędzi i kończony wewnętrznej krawędzi lewej łyżwy.
  • flip – skok kopany rozpoczynany z najazdu tyłem z wewnętrznej krawędzi lewej łyżwy. Wykonywany z prawej nogi po wbiciu ząbków łyżwy w lód. Niekiedy łyżwiarze zmieniają krawędź z wewnętrznej na zewnętrzną, co sprawia, że łyżwiarze skaczą nieprawidłowego lutza i jest uznawane za błąd nazywany lipa. Lądowanie flipa następuje tyłem na zewnętrzną krawędź prawej łyżwy.
  • lutz – skok kopany w którym łyżwiarz rozpoczyna go tyłem na zewnętrznej krawędzi lewej łyżwy, a prawą łyżwę wbija w lód. Ląduje na zewnętrznej krawędzi prawej łyżwy. Dość często, łyżwiarze ułatwiają sobie skok, zmieniając krawędź z zewnętrznej na łatwiejszą wewnętrzną i skaczą w zasadzie flipa. Określa się to mianem flutza i uznaje za błąd.
  • axel – jeden z podstawowych i najtrudniejszych skoków krawędziowych. Jako jedyny rozpoczynany z najazdu przodem po zmianie nogi przed samym skokiem, z zewnętrznej krawędzi lewej łyżwy. Łyżwiarz zamachuje się prawą nogą. Trudność skoku wynika z tego, że skok rozpoczynany jest do przodu, a lądowanie następuje tyłem. Powoduje to konieczność wykonania o pół obrotu więcej, niż wskazuje nazwa skoku. Skok po raz pierwszy wykonał jego pomysłodawca Norweg Axel Paulsen w 1882 roku.
Skok Rodzaj Najazd Lądowanie Krawedzie-pl.jpg
Kierunek Krawędź Kierunek Krawędź Noga
Toe-loop kopany tyłem zewnętrzna tyłem zewnętrzna ta sama
Salchow krawędziowy tyłem wewnętrzna tyłem zewnętrzna przeciwna
Loop (rittberger) krawędziowy tyłem zewnętrzna tyłem zewnętrzna ta sama
Euler krawędziowy tyłem zewnętrzna tyłem wewnętrzna przeciwna
Flip kopany tyłem wewnętrzna tyłem zewnętrzna przeciwna
Lutz kopany tyłem zewnętrzna tyłem zewnętrzna przeciwna
Axel krawędziowy przodem zewnętrzna tyłem zewnętrzna przeciwna

Skoki par sportowych

Skoki równoległe

Skoki równoległe (ang. Side-by-side jumps) są skokami wykonywanymi jednocześnie (synchronicznie) przez oboje partnerów. Są obowiązkowym elementem łyżwiarskim w konkurencji par sportowych. Na niższych poziomach rywalizacji mogą być wymagane podwójne skoki np. podwójne flipy (2F), zaś wśród elity łyżwiarskiej pary sportowe w swoich programach umieszczają co najmniej jednego podwójnego axla (2A), potrójnego toe-loopa (3T) lub potrójnego salchowa (3S). W przypadku rozbieżności między jakością wykonania skoku przez każdego z partnerów wartość bazowa elementu i ocena skoku są punktowane na niekorzyść pary sportowej, czyli oceniany jest gorzej wykonany skok. Upadek jednego z partnerów jest punktowany ujemnie tak jakby upadło oboje partnerów, czyli -1 pkt jest przyznawany obojgu.

W terminologii ISU skoki równoległe są oznaczane skrótem sbs przed skrótem skoku podstawowego wykonanego przez parę sportową np. równoległy potrójny lutz to sbs 3Lz.

Skoki wyrzucane

Skok wyrzucany (Alona Sawczenko / Robin Szolkowy)

Skoki wyrzucane (ang. throw jumps) to obowiązkowy element łyżwiarski w konkurencji par sportowych. W skoku wyrzucanym partnerka wykonuje jeden ze skoków podstawowych przy pomocy partnera i standardowo ląduje go tyłem na zewnętrznej krawędzi łyżwy. Pary sportowe używają różnorodnych technik i chwytów do wykonywania tego rodzaju skoków.

W terminologii ISU skoki wyrzucane są oznaczane skrótem Th, dodawanym po skrócie skoku podstawowego wykonanego przez partnerkę, na przykład wyrzucany potrójny axel to 3ATh.

Kombinacje

Kombinacje są definiowane jako dwa lub więcej skoków, w których krawędź startowa drugiego (lub trzeciego) skoku jest taka sama jak krawędź lądowania pierwszego skoku. Najczęściej wykonywane skoki na końcu kombinacji to toe-loop (T) lub rittberger (Lo), ponieważ wykonywane są z tylej zewnętrznej krawędzi łyżwy. Do wykonania kombinacji zakończonej salchowem (S) lub flipem (F), jako skok łączący wykorzystywany jest half-loop (inaczej euler), dzięki któremu łyżwiarz może wylądować tyłem do kierunku jazdy na wewnętrznej krawędzi łyżwy i następnie wykonać salchowa lub flipa.

W zawodach międzynarodowych na najwyższym poziomie elity łyżwiarskiej wymaganym elementem dla solistów i solistek w programie krótkim jest kombinacja dwóch skoków. W programie dowolnym solistów i solistek system oceniania ISU ogranicza liczbę skoków w jednej kombinacji do trzech.

Sekwencje

Sekwencje to kolejno wykonane skoki łyżwiarskie nie połączone bezpośrednio momentem lądowania pierwszego i rozpoczęciem drugiego. Sekwencje często obejmują tzw. skoki dekoracyjne. Długie sekwencje pojedynczych i podwójnych skoków były powszechne w łyżwiarstwie figurowym w latach 80., ale stały się rzadsze, ponieważ łyżwiarze zaczęli skupiać się na wprowadzeniu do swoich programów skoków potrójnych i poczwórnych.

Zgodnie z systemem oceniania ISU, sekwencje skoków są warte 80% punktów, które łyżwiarz mógłby otrzymać za wykonanie tych samych skoków w kombinacji, a w niektórych przypadkach są warte mniej punktów niż wykonanie solo najtrudniejszego skoku w sekwencji.

Inne skoki

Russian split (Tomoki Hiwatashi)
  • Skakana trójka – zawodnik, podobnie jak w axlu wyskakuje do przodu. Wykonuje jednak tylko pół obrotu i ląduje tyłem.
  • Waltz – podobny do skakanej trójki, jednakże noga wolna (zamachująca) jest w trakcie skoku maksymalnie wyprostowana i uniesiona do góry.
  • Walley – zawodnik wyskakuje z jazdy tyłem na prawej wewnętrznej krawędzi, wykonuje obrót i ląduje na prawej zewnętrznej. Choć możliwe jest wykonanie walleya z większą liczbą obrotów, to w praktyce się one nie pojawiają. Walleye występują zwykle w sekwencjach kroków.
  • Half flip – najazd tyłem na wewnętrznej krawędzi lewej nogi. Prawa jest uniesiona nad lodem i wyciągnięta to tyłu. Łyżwiarz wbija jej ząbek w lód i wykonuje pół obrotu. Lądowanie następuje przodem, na ząbku lewej łyżwy, po czym następuje natychmiastowe przejście do jazdy na prawej nodze.
  • Skoki szpagatowe (żaby, żabki) – wejście i lądowanie są jak w wyżej omówionym skokuhalf flip. Różnica wynika ze sposobu ułożenia nóg.
    • Split – nogi są w pozycji szpagatu i wraz z twarzą, ustawione w kierunku jazdy.
    • Russian split – nogi w szpagacie, ale i one, i twarz, ustawione w kierunku prostopadłym do jazdy.
    • Stag – noga wyciągnięta do przodu jest ugięta, a pozostająca z tyłu – wyprostowana.
  • Jelonek – łyżwiarz najeżdża przodem, na obojętnie której nodze. Wykonuje zamach drugą i wyskakuje w powietrze. W skoku tym nie wykonuje się obrotu, lecz od razu ląduje na ząbku zamachującej nogi i natychmiast przechodzi do jazdy na drugiej.
    Jelonek, to także potoczna nazwa dla nieudanego (nieściągniętego) skoku, w trakcie którego łyżwiarz rezygnuje z obrotów i ląduje po wykonaniu maksymalnie jednego.
  • Mazurek – najazd następuje po kole, tyłem na zewnętrznej krawędzi prawej łyżwy. Zawodnik odwrócony jest na zewnątrz koła. Odbicie następuje z ząbka lewej łyżwy. Nogę prawą łyżwiarz krzyżuje przed lewą (jak w nożyczkach) i wykonuje pół obrotu. Lądowanie następuje na ząbku prawej łyżwy, z której szybko przechodzi się do jazdy na lewej.
  • Skok baletowy – najazd tyłem, po kole, na zewnętrznej krawędzi prawej nogi. Łyżwiarz odwrócony jest na zewnątrz koła. Odbicie jest z ząbka lewej nogi. Wykonuje się pół obrotu i ląduje na ząbku lewej łyżwy, z którego następuje przejście do jazdy na prawej.
  • Falling leaf – najazd po kole, tyłem na zewnętrznej krawędzi, przy odwróceniu ciała na zewnątrz koła. Noga lewa jest wyciągnięta w kierunku jazdy. Wyskok następuje z prawej nogi, bez odbicia z ząbka lewej. Następnie wykonuje się pół obrotu i ląduje, na ząbku lewej łyżwy i przechodzi na prawą.
    • Istnieje odmiana zwana split falling leaf, w której noga wolna jest wyprostowana i wyciągnięta do przodu, a lewa do tyłu.
  • Salto w tył – wyskok następuje, jak do flipa (stąd nazwa angielska – back flip), tj. z jazdy tyłem, na wewnętrznej krawędzi lewej nogi, przy wbiciu w lód ząbka nogi prawej. Łyżwiarz ciągnie nogi w górę, wykonując obrót równolegle do lodu i ląduje na obu nogach, a następnie natychmiast przechodzi do jazdy na prawej. Salto jest elementem zabronionym i widuje się je jedynie w programach pokazowych.

Historia skoków

Soliści

Skok Skrót ISU Pkt Zawodnik Rok Zawody
Pierwszy pojedynczy toe-loop 1T 0,4 Stany Zjednoczone Bruce Mapes
Pierwszy pojedynczy salchow 1S 0,4 Szwecja Ulrich Salchow 1909
Pierwszy pojedynczy loop 1Lo 0,5 Niemcy Werner loop 1910
Pierwszy pojedynczy flip 1F 0,5
Pierwszy pojedynczy lutz 1Lz 0,6 Austria Alois Lutz 1913
Pierwszy pojedynczy axel 1A 1,1 Norwegia Axel Paulsen 1882
Pierwszy podwójny toe-loop 2T 1,3
Pierwszy podwójny salchow 2S 1,3 Szwecja Gillis Grafström
Pierwszy podwójny loop 2Lo 1,8
Pierwszy podwójny flip 2F 1,9
Pierwszy podwójny lutz 2Lz 2,1
Pierwszy podwójny axel 2A 3,3 Stany Zjednoczone Dick Button 1948 igrzyska olimpijskie
Pierwszy potrójny toe-loop 3T 4,3 Stany Zjednoczone Thomas Litz 1964 mistrzostwa świata
Pierwszy potrójny salchow 3S 4,4 Stany Zjednoczone Ronnie Robertson 1955 mistrzostwa świata
Pierwszy potrójny loop 3Lo 5,1 Stany Zjednoczone Dick Button 1952 igrzyska olimpijskie
Pierwszy potrójny flip 3F 5,3
Pierwszy potrójny lutz 3Lz 6,0 Kanada Donald Jackson 1962 mistrzostwa świata
Pierwszy potrójny axel 3A 8,5 Kanada Vern Taylor 1978 mistrzostwa świata
Pierwszy poczwórny toe-loop 4T 10,3 Kanada Kurt Browning 1988 mistrzostwa świata
Pierwszy poczwórny toe-loop na igrzyskach olimpijskich 4T 10,3 Zhang Min 1994 igrzyska olimpijskie
Pierwszy poczwórny salchow 4S 10,5 Stany Zjednoczone Timothy Goebel 1998 finał Junior Grand Prix
Pierwszy poczwórny salchow na igrzyskach olimpijskich 4S 10,5 Stany Zjednoczone Timothy Goebel 2002 igrzyska olimpijskie
Pierwszy poczwórny loop 4Lo 12,0 Japonia Yuzuru Hanyū 2016 Autumn Classic International
Pierwszy poczwórny loop na igrzyskach olimpijskich 4Lo 10,5 JaponiaYuma Kagiyama 2022 igrzyska olimpijskie (zawody drużynowe)
Pierwszy poczwórny flip 4F 12,3 Japonia Shōma Uno 2016 Team Challenge Cup
Pierwszy poczwórny flip na igrzyskach olimpijskich 4F 12,3 Stany Zjednoczone Nathan Chen 2018 igrzyska olimpijskie
Pierwszy poczwórny lutz 4Lz 13,6 Stany Zjednoczone Brandon Mroz 2011 Colorado Springs Invitational
Pierwszy poczwórny lutz na igrzyskach olimpijskich 4Lz 13,6 Stany Zjednoczone Vincent Zhou 2018 igrzyska olimpijskie
Pierwszy poczwórny axel 4A 12,5 Stany Zjednoczone Ilia Malinin 2022 U.S. International Classic

Solistki

Skok Skrót ISU Pkt Zawodniczka Rok Zawody
Pierwszy pojedynczy toe-loop 1T 0,4
Pierwszy pojedynczy salchow 1S 0,4 Stany Zjednoczone Theresa Weld 1920 igrzyska olimpijskie
Pierwszy pojedynczy loop 1Lo 0,5
Pierwszy pojedynczy flip 1F 0,5
Pierwszy pojedynczy lutz 1Lz 0,6
Pierwszy pojedynczy axel 1A 1,1 Norwegia Sonja Henie
Pierwszy podwójny toe-loop 2T 1,3
Pierwszy podwójny salchow 2S 1,3 Wielka Brytania Cecilia Colledge 1936 mistrzostwa świata
Pierwszy podwójny loop 2Lo 1,8
Pierwszy podwójny flip 2F 1,9
Pierwszy podwójny lutz 2Lz 2,1 Czechosłowacja Alena Vrzáňová 1949 mistrzostwa świata
Pierwszy podwójny axel 2A 3,3 Stany Zjednoczone Carol Heiss 1958
Pierwszy potrójny toe-loop 3T 4,3
Pierwszy potrójny salchow 3S 4,4 Kanada Petra Burka 1962 mistrzostwa Kanady
Pierwszy potrójny loop 3Lo 5,1 Gabriele Seyfert 1968
Pierwszy potrójny flip 3F 5,3
Pierwszy potrójny lutz 3Lz 6,0 Szwajcaria Denise Biellmann 1978 mistrzostwa Europy
Pierwszy potrójny axel 3A 8,5 Japonia Midori Itō 1989 mistrzostwa świata
Pierwszy potrójny axel na igrzyskach olimpijskich 3A 8,5 Japonia Midori Itō 1992 igrzyska olimpijskie
Pierwszy poczwórny toe-loop 4T 10,3 Rosja Aleksandra Trusowa 2018 mistrzostwa świata juniorów
Pierwszy poczwórny toe-loop na igrzyskach olimpijskich 4T 10,3 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy poczwórny salchow 4S 10,5 Japonia Miki Andō 2002 finał Junior Grand Prix
Pierwszy poczwórny salchow na igrzyskach olimpijskich 4S 10,5 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy poczwórny loop 4Lo 12,0 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy poczwórny flip 4F 12,3 Rosja Aleksandra Trusowa 2019 finał Grand Prix
Pierwszy poczwórny lutz 4Lz 13,6 Rosja Aleksandra Trusowa 2018 Junior Grand Prix na Litwie
Pierwszy poczwórny axel 4A 15,0 skok nie został dotychczas zaliczony

Pary sportowe

Skoki równoległe

Skok Skrót ISU Pkt Zawodnicy Rok Zawody
Pierwszy równoległy podwójny axel sbs 2A 3,3
Pierwszy równoległy potrójny toe-loop sbs 3T 4,3
Pierwszy równoległy potrójny salchow sbs 3S 4,4
Pierwszy równoległy potrójny loop sbs 3Lo 5,1
Pierwszy równoległy potrójny flip sbs 3F 5,3
Pierwszy równoległy potrójny lutz sbs 3Lz 6,0 Kanada Meagan Duhamel / Ryan Arnold 2005 mistrzostwa Kanady
Pierwszy równoległy potrójny lutz na igrzyskach olimpijskich sbs 3Lz 6,0 Kanada Meagan Duhamel / Eric Radford 2014 igrzyska olimpijskie
Pierwszy równoległy potrójny axel sbs 3A 8,5 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy równoległy poczwórny toe-loop sbs 4T 10,3 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy równoległy poczwórny salchow sbs 4S 10,5 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy równoległy poczwórny loop sbs 4Lo 12,0 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy równoległy poczwórny flip sbs 4F 12,3 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy równoległy poczwórny lutz sbs 4Lz 13,6 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy równoległy poczwórny axel sbs 4A 15,0 skok nie został dotychczas zaliczony

Skoki wyrzucane

Skok Skrót ISU Pkt Zawodnicy Rok Zawody
Pierwszy wyrzucany podwójny axel 2ATh 4,0
Pierwszy wyrzucany potrójny toe-loop 3TTh 4,5
Pierwszy wyrzucany potrójny salchow 3STh 4,5
Pierwszy wyrzucany potrójny loop 3LoTh 5,0 Manuela Mager / Uwe Bewersdorf NO NO
Pierwszy wyrzucany potrójny flip 3FTh 5,5
Pierwszy wyrzucany potrójny lutz 3LzTh 5,5 Kanada Meagan Duhamel / Ryan Arnold 2005 mistrzostwa świata juniorów
Pierwszy wyrzucany potrójny lutz na igrzyskach olimpijskich 3LzTh 5,5 Stany Zjednoczone Caydee Denney / Jeremy Barrett 2010 igrzyska olimpijskie
Pierwszy wyrzucany potrójny axel 3ATh 7,7 Stany Zjednoczone Rena Inoue / John Baldwin, Jr. 2006 mistrzostwa Stanów Zjednoczonych
Pierwszy wyrzucany potrójny axel na igrzyskach olimpijskich 3ATh 7,7 Stany Zjednoczone Rena Inoue / John Baldwin, Jr. 2006 igrzyska olimpijskie
Pierwszy wyrzucany poczwórny toe-loop 4TTh 8,2 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy wyrzucany poczwórny salchow 4STh 8,2 Stany Zjednoczone Tiffany Vise / Derek Trent 2007 Trophée Éric Bompard
Pierwszy wyrzucany poczwórny salchow na igrzyskach olimpijskich 4STh 8,2 Kanada Meagan Duhamel / Eric Radford 2018 igrzyska olimpijskie
Pierwszy wyrzucany poczwórny loop 4LoTh 8,7 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy wyrzucany poczwórny flip 4FTh 9,0 skok nie został dotychczas zaliczony
Pierwszy wyrzucany poczwórny lutz 4LzTh 9,0 skok nie został dotychczas zaliczony

Historia kombinacji lub sekwencji skoków

Kombinacja lub sekwencja Soliści Solistki
Rodzaj skoków Rok Zawodnik Rodzaj skoków Rok Zawodniczka
3 / 3 3T / 3T 1980 Polska Grzegorz Filipowski 3T / 3T 1982 Japonia Midori Itō
3 / 3 / 2 3S / 3Lo / 2T 2001 Rosja Irina Słucka
3 / 3 / 3 3A / 3T / 3T 2007 Japonia Nobunari Oda 3F / 3T / 3T 2002 Japonia Mao Asada
4 / 2 4T / 2T 1991 Kanada Elvis Stojko
4 / 3 4T / 3T 1997 Kanada Elvis Stojko
4 / 3 / 2 4T / 3T / 2T 1999 Rosja Jewgienij Pluszczenko
4 / 3 / 3 4T / 3T / 3Lo 2002 Rosja Jewgienij Pluszczenko

Bibliografia



Новое сообщение