Streptograminy – grupa naturalnych antybiotyków oraz ich pochodnych, wytwarzanych przez bakterie z rodzaju Streptomyces. W skład każdej streptograminy wchodzą dwa całkowicie odrębne związki chemiczne, pierwsza grupa tych związków (streptograminy A) są cząsteczkami makrolaktonów zawierających wiele nienasyconych wiązań i należą do niej:
- prystynamycyna IIA
- prystynamycyna IIB
- dalfoprystyna (półsyntetyczna pochodna prystynamycyny IIB).
Natomiast drugą grupę (streptograminy B) stanowią cykliczne heksadepsipeptydy i należą do niej:
- prystynamycyna IA
- wirginamycyna S1
- chinuprystyna (półsyntetyczna pochodna prystynamycyny IA).
Wszystkie streptograminy są bakteriostatyczne, jednak połączenie chinuprystyna-dalfoprystyna, którego działanie jest kilkakrotnie większe niż wynikałoby to z sumy działań tych dwóch związków, ma działanie bakteriobójcze. I właśnie połączenie tych dwóch streptogramin jest bardzo często wykorzystywane ze względu na swoje silne działanie nawet na bakterie oporne na inne antybiotyki.
Mechanizm działania
Streptograminy hamują syntezę białek bakteryjnych poprzez łączenie się z podjednostką rybosomalną 50S w pobliżu wejścia do tunelu, przez który wychodzi z rybosomu łańcuch peptydowy. Miejsce wiązania streptogramin B częściowo pokrywa się z miejscem wiązania makrolidów i linkozamidów, przez co podczas powstawania oporności bakterii na któryś z tych antybiotyków, powstaje oporność krzyżowa również na pozostałe dwie grupy antybiotyków (oporność typu MLSB).
