| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
strzępiak ziemistoblaszkowy |
| Nazwa systematyczna | |
|
Inocybe geophylla (Bull.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 78 (1871) | |
Strzępiak ziemistoblaszkowy (Inocybe geophylla (Bull.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny strzępiakowatych.
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1791 r. Jean Baptiste Bulliard nadając mu nazwę Agaricus geophyllus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. Paul Kummer, przenosząc go do rodzaju Inocybe.
Synonimów naukowych ma ponad 30. Wyróżniono wiele odmian, jednak przez Index Fungorum uznane zostały za synonimy.
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1992 r, wcześniej Stanisław Domański opisywał ten gatunek pod nazwą strzępiak ziemisty.
Morfologia
Średnicy 2–4 cm, za młodu czysto biały, na starość od szczytu trochę żółknący lub barwiący się brązowawo. Stożkowaty, zawsze z garbkiem na środku, zaokrąglonym do ostrego. Świeża skórka ma charakterystyczny jedwabisty połysk. W stanie prawie zamkniętym kapelusz jest połączony z trzonem zasnówką.
Najpierw białawe do bladoszarych, w stanie dojrzałym brudnoziemistobrązowe. Wąsko przyrośnięte, średnio gęste.
Od 3 do 5 cm, cylindryczny, biały. Biały, za młodu u góry ze szczątkami zasnówki, trochę włókienkowata-kosmkowaty.
Biały o ziemistym zapachu.
Zarodniki gliniastobrązowe elipsoidalne, gładkie, o średnicy 6,5-10,5 x 4,5-6 µm. Cystydy grubościenne, z kryształkami na szczycie.
Występowanie i siedlisko
Jest szeroko rozprzestrzeniony na całej półkuli północnej, na półkuli południowej występuje w Australii i Nowej Zelandii. W Polsce jest pospolity.
Występuje od września do listopada w lasach liściastych oraz iglastych, w parkach. Niewielkie owocniki rosną w grupach; częsty.
Znaczenie
Grzyb silnie trujący dla ludzi. Zawiera dość dużo muskaryny, trucizny działającej na nerwy. Objawy zatrucia występują po upływie 1/4-4 godzinach od zjedzenia. Grzyb powoduje silne pocenie się, zaburzenia widzenia, mdłości połączone z wymiotami, kolki żołądkowo-jelitowe; w skrajnych przypadkach także śmierć na skutek ustania krążenia.