Tęgoskór cebulowaty

Tęgoskór cebulowaty

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	borowikowce
Rodzina	tęgoskórowate
Rodzaj	tęgoskór
Gatunek	tęgoskór cebulowaty
Nazwa systematyczna
Scleroderma cepa Pers. Syn. meth. fung. (Göttingen) 1: 155 (1801)

Zarodniki

Tęgoskór cebulowaty (Scleroderma cepa Pers.) – gatunek grzybów z rodziny tęgoskórowatych (Sclerodermataceae).

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Scleroderma, Sclerodermataceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.

Takson ten w 1801 roku opisał Christiaan Hendrik Persoon. Synonimy:

• Scleroderma cepa var. erythraeum Sacc. 1916
• Scleroderma cepioides Gray 1821
• Scleroderma verrucosum var. cepa (Pers.) Maire 1933
• Scleroderma vulgare var. cepa (Pers.) W.G. Sm. 1908

Nazwę polską nadała Wanda Rudnicka-Jezierska w 1991 r.

Morfologia

Owocniki

W przybliżeniu kulisty, o średnicy do 4 cm, ze zwężoną, nawet gruszkowatą podstawą. Perydium grube, o barwie od żółtawej przez ciemnobrązową do brązowoczarnej, gładkie, lub drobnołuseczkowate. Po dojrzeniu pęka nieregularnymi szczelinkami na 5–11 płatów o różnej długości, prostych, lub na grzbiecie nieco odgiętych. Z takimi odgiętymi płatami jego średnica dochodzi do 14 cm. Gleba o barwie od ciemnoochrowej do brązowoczarnej.

Cechy mikroskopowe

Zarodniki kuliste o średnicy 7–15 µm, pokryte kolcami o długości 1,3–1,5 µm, bez powierzchniowej siateczki. strzępkach brak sprzążek, lub są bardzo nieliczne.

Występowanie

Znane jest występowanie tęgoskóra cebulowatego na wszystkich kontynentach poza Antarktydą oraz na Nowej Zelandii. W Polsce i w Europie Północnej gatunek rzadki. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano dwa stanowiska (1939, 1989). Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek zagrożony wymarciem, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Holandii i Szwecji.

Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje głównie w piaszczystych lasach, lub na trawiastych terenach piaszczystych z dużą ilością próchnicy.