Winblastyna

Winblastyna

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) Nor-5'-anhydrowinkaleukoblastyna
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C46H58N4O9
Masa molowa	810,97 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	865-21-4
PubChem	13342
DrugBank	DB00570
SMILES CC[C@@]1(C[C@H]2C[C@@](C3=C(CCN(C2)C1)C4=CC=CC=C4N3)(C5=C(C=C6C(=C5)[C@]78CCN9[C@H]7[C@@](C=CC9)([C@H]([C@@]([C@@H]8N6C)(C(=O)OC)O)OC(=O)C)CC)OC)C(=O)OC)O
Właściwości Temperatura topnienia 216 °C
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2019-11-18] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki siarczan winblastyny Uwaga Zwroty H H302, H341, H360Fd Zwroty P P201, P202, P264, P280, P308+P313, P501 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła siarczan winblastyny 1 2 0
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	L01CA01
Stosowanie w ciąży	kategoria D
Farmakokinetyka Wiązanie z białkami osocza i tkanek 80% Metabolizm wątrobowy
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania dożylna

Winblastyna (łac. vinblastinum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, otrzymany z barwinka różowego, lek stosowany w leczeniu nowotworów złośliwych, o działaniu cytostatycznym.

Mechanizm działania

Alkaloid naturalny uzyskiwany z barwinka różowego. Winblastyna wiąże się z tubuliną, co poprzez zahamowanie powstawania mikrotubul, prowadzi do zaburzeń powstawania wrzeciona podziałowego i w efekcie zatrzymanie mitozy z fazie metafazy.

Metabolizm winblastyny przebiega trójfazowo w wątrobie, z następującymi okresami półtrwania I faza 2–6 minut, II faza 53–98 minut oraz III faza 20–24 godzin.

Zastosowanie

Wskazania rejestracyjne w Polsce

Chłoniak Hodgkina (ziarnica złośliwa), wszystkie histopatologiczne podtypy i stadia kliniczne chłoniaków nieziarniczych, przewlekłe białaczki limfatyczne, rak jądra. Niekiedy stosuje się w innych nowotworach nieoperacyjnych, ale reagują one na leczenie winblastyną rzadziej niż nowotwory wymienione powyżej.

Wskazania rejestracyjne w USA

Nowotwory dobrze odpowiadające na leczenie

Chłoniak Hodgkina w stadium III i IV (według klasyfikacji z Rye w modyfikacji z Ann Arbor), chłoniak histiocytarny, chłoniak z małych limfocytów, ziarniniak grzybiasty (zaawansowane stadia), rozsiany rak jądra, mięsak Kaposiego, histiocytoza z komórek Langerhansa.

Nowotwory słabo odpowiadające na leczenie

Rak kosmówki oporny na leczenie oraz rak gruczołu sutkowego nie reagujący na optymalne leczenie chirurgiczne endokrynologiczne oraz hormonalne.

Działania niepożądane

Winblastyna może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów: leukopenia, łysienie oraz zaparcie.

Dawkowanie

Winblastynę podaje się wyłącznie dożylnie, po wynaczynieniu może nastąpić martwica okolicznych tkanek.