Złamanie (łac. fractura) – całkowite przerwanie ciągłości kości (gdy dochodzi do przerwania niecałkowitego określa się je jako nadłamanie, łac. infractio).
Podział
Podział złamań w zależności od mechanizmu urazu:
- złamania na skutek zgięcia (dotyczące najczęściej trzonów kości długich),
- na skutek skręcenia, obie części złamanej kości są wobec siebie zrotowane wzdłuż osi kości,
- na skutek przesunięcia,
- na skutek oderwania (tak zwane złamanie awulsyjne) – dochodzi do nich, gdy przyczepy więzadeł i mięśni są mocniejsze niż kość.
Ze względu na przebieg szczeliny złamania wyróżnia się:
Szczególnymi odmianami złamań są:
- złamanie patologiczne,
- złamanie zielonej gałązki,
- złamanie zaklinowane,
- złamanie otwarte,
- złamanie przewlekłe.
Złamania można również podzielić na:
- złamania proste,
- złamania złożone.
Nie jest natomiast złamaniem w rozumieniu traumatologicznym niezmiernie rzadko zachodzące złamanie prącia.
Objawy złamania:
- patologiczna ruchomość kości,
- nieprawidłowe ułożenie,
- trzeszczenie (łac. crepitatio) odłamów kości.
Mniej swoiste objawy złamania kości:
Do złamań kości – samoistnych lub nawet przy niewielkich urazach – często dochodzi w przebiegu osteoporozy.
Leczenie
Leczenie złamań może być zarówno zachowawcze (np. opatrunek gipsowy po repozycji, wyciąg bezpośredni), jak i operacyjne.
Najczęstsze wskazania do leczenia operacyjnego
- złamania otwarte,
- złamania niemożliwe do nastawienia,
- złamania powikłane uszkodzeniami naczyń krwionośnych i nerwów,
- urazy wielonarządowe towarzyszące złamaniom.
Bibliografia
- Jan Leńko Urologia (Warszawa 1987) ISBN 83-200-1187-6
- Roman Góral Zarys chirurgii (Warszawa 1992) ISBN 83-200-1657-6
- Poradnik lekarza praktyka (Wrocław 1993) ISBN 83-04-04060-3
