 Lewe serce u pacjenta z zespołem takotsubo (A) i u zdrowego człowieka (B) | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Zespół takotsubo (kardiomiopatia indukowana stresem, kardiomiopatia stresowa, „zespół złamanego serca”, „zespół balotującego koniuszka”, ang. takotsubo syndrome, takotsubo cardiomyopathy, transient apical ballooning, stress-induced cardiomyopathy) – rzadki zespół objawów ostrej niewydolności serca, niemający podłoża miażdżycowego.
Etiologia zespołu jest słabo poznana, ale wskazuje się na rolę czynników emocjonalnych. Obraz kliniczny zespołu przypomina ostry zespół wieńcowy.
Nazwa
Zespół opisał jako pierwszy Hikaru Sato w Japonii w 1990 roku. Tako-tsubo oznacza naczynie z wąska szyjką i szerokim dnem, służące do łowienia ośmiornic.
Jako że niewydolność ta może mieć związek z silnym czynnikiem emocjonalnym, takim jak, dla przykładu, strata kogoś bliskiego (nie musi to być śmierć tej osoby - zespół takotsubo diagnozowano również u osób po rozstaniu z partnerem, rozwodzie), w literaturze obcojęzycznej ten zespół chorobowy określany jest również mianem zespołu złamanego serca (ang. broken heart syndrome).
Epidemiologia
Pierwsze przypadki zespołu opisywane były w Japonii, ale z czasem okazało się, że występują z taką samą częstością w Stanach Zjednoczonych i Europie. Zespół częściej występuje u kobiet, w 6. i 7. dekadzie życia.
Objawy i przebieg
Klasycznie objawy zespołu występują pod wpływem silnego emocjonalnego wzruszenia, towarzyszącego takim okolicznościom jak otrzymanie wiadomości o śmierci bliskiej osoby, publiczne wystąpienie, wypadek samochodowy. Objawy kliniczne zespołu przypominają ostry zespół wieńcowy; mogą obejmować:
- ból w klatce piersiowej;
- objawy obrzęku płuc;
- objawy wstrząsu kardiogennego
- nagłe zatrzymanie krążenia w mechanizmie migotania komór.
Rozpoznanie
Według kryteriów rozpoznania zespołu Mayo Clinic pacjent musi spełniać cztery następujące warunki:
- Przemijająca akineza lub dyskineza koniuszka lewej komory i środkowej części komory, obejmująca obszar unaczynienia więcej niż jednej tętnicy wieńcowej
- Brak istotnych zwężeń w naczyniach wieńcowych lub angiograficznych cech pęknięcia blaszki miażdżycowej
- Nowe zmiany w EKG:
- uniesienie odcinka ST lub
- ujemne załamki T
- Należy wykluczyć:
- przebyty niedawno uraz głowy
- krwawienie śródczaszkowe
- guz chromochłonny
- zapalenie mięśnia sercowego
- kardiomiopatię przerostową.
Leczenie i rokowanie
Nie ma wytycznych postępowania w ostrym okresie choroby; proponowano postępowanie według wytycznych dla ostrych zespołów wieńcowych. Rokowanie jest dobre, a do powrotu prawidłowej funkcji skurczowej serca dochodzi w przeciągu 2–3 tygodni.
Bibliografia
- Barbara Uznańska, Michał Plewka. Zespół takotsubo—obraz kliniczny, patogeneza i leczenie. „Forum Kardiologów”. 10. 3, s. 107–110, 2005.
- Lisi M, Zacà V, Maffei S, Casucci F, Maggi M, Lunghetti S, Aitiani P, Carrera A, Castellani D, Favilli R, Pierli C, Mondillo S. Takotsubo cardiomyopathy in a Caucasian Italian woman: case report. „Cardiovasc Ultrasound”. 5. 18, 2007. DOI: 10.1186/1476-7120-5-18. PMID: 17417970.
