Мы используем файлы cookie.
Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.
Zespół LEOPARD
Другие языки:

Zespół LEOPARD

Подписчиков: 0, рейтинг: 0
Zespół LEOPARD
Ilustracja
Klasyfikacje
ICD-10

Q87.1
Zespoły wrodzonych wad rozwojowych związane głównie z niskim wzrostem

DiseasesDB

7387

Zespół LEOPARD (ang. LEOPARD syndrome) – rzadki, uwarunkowany genetycznie, dziedziczony autosomalnie dominująco zespół wad wrodzonych, spowodowany w większości przypadków mutacją w niereceptorowym genie PTPN11 kodującym białko fosfatazy tyrozynowej. Mutacje w tym samym genie odpowiadają za część przypadków zespołu Noonan; są to zatem schorzenia alleliczne. Nazwa zespołu jest akronimem utworzonym z pierwszych nazw głównych objawów choroby w języku angielskim: plam soczewicowatych na skórze (Lentiginosis), nieprawidłowego obrazu EKG (ECG), hiperteloryzmu ocznego (Ocular hypertelorism), zwężenia ujścia płucnego (Pulmonary stenosis), nieprawidłowości narządów płciowych zewnętrznych (Abnormal genitalia), zahamowania wzrostu (Retardation of growth) i czuciowo-nerwowej utraty słuchu (Deafness). U jednego pacjenta może występować kilka z tych objawów.

Historia i nazewnictwo

Jako pierwsi opisali ten zespół Zeisler i Becker w 1936 roku, u 24-letniej kobiety z mnogimi plamami soczewicowatymi, kurzą klatką piersiową, hiperteloryzmem i prognatyzmem. Inne wczesne opisy choroby były autorstwa E.J. Moynahana oraz Arnolda J. Capute'a i wsp.. Robert J. Gorlin, Roy C. Anderson i Michael Blaw w 1969 roku w przeglądzie piśmiennictwa wskazali na inne cechy zespołu i zaproponowali nazwę multiple lentigines syndrome oraz mnemotechniczny skrót LEOPARD. Inne, spotykane w piśmiennictwie nazwy to:

  • cardiomyopathic lentiginosis
  • progressive cardiomyopathic lentiginosis
  • lentiginosis profusa
  • zespół sercowo-skórny (cardio-cutaneous syndrome)
  • zespół Gorlina II (Gorlin's syndrome II)
  • zespół Capute'a-Rimoina-Konigsmarka-Esterly-Richardsona (Capute-Rimoin-Konigsmark-Esterly-Richardson syndrome)
  • zespół Moynahana (Moynahan syndrome).

Epidemiologia

W literaturze przedstawiono dotąd około 200 przypadków zespołu. Przypuszczalnie faktyczna częstość choroby jest znacznie wyższa, a zespół jest niedodiagnozowany.

Zespół jest nieco częstszy u płci męskiej niż żeńskiej. Uważa się, podobnie jak w przypadku zespołu Noonan, że jest to wynik większej przeżywalności męskich homozygot względem zmutowanego w zespole LEOPARD genu.

Etiologia

Locus PTPN11 i sąsiednich genów, strzałki wskazują kierunek transkrypcji

Zespół LEOPARD może występować sporadycznie lub rodzinnie, odziedziczony w sposób autosomalny dominujący. U około 85% pacjentów z pewnym rozpoznaniem zespołu stwierdza się mutacje missens w genie PTPN11 w locus 12q24.1. U około 3% pacjentów stwierdza się mutacje w innym genie, RAF1 w locus 3p25 [OMIM*164170]. Mutacje mają charakter missens i dotyczą eksonów 7, 14 i 17 tego genu. Gen PTPN11 koduje białko fosfatazy białkowej SHP2 zawierającej domenę SH2 (SRC homology 2), charakteryzujące się dwiema ułożonymi tandemowo domenami SH2 (N-SH2 i C-SH2) i jedną domeną fosfatazy tyrozynowej. Białko SHP2 działa w komórce jako cytoplazmatyczny przekaźnik sygnału pośredniczący w działaniach wielu receptorów dla hormonów, cytokin i czynników wzrostu, szczególnie w szlakach zależnych od kinaz aktywowanych przez RAS (kinazy MAPK). Według danych z 2008 roku znanych jest 11 różnych mutacji missens w genie PTNP11 związanych z zespołem LEOPARD, w eksonach 7, 12 i 13 (Tyr279Cys/Ser, Ala461Thr, Gly464Ala, Thr468Met/Pro, Arg498Trp/Leu, Gln506Pro i Gln510Glu/Gly), z czego dwie (Tyr279Cys i Thr468Met) występują w około 65% przypadków. Germinalne mutacje w genie PTPN11 występują też w 40–50% przypadków zespołu Noonan i zespołu Noonan-like/Multiple Giant Cell lesions. Jak dotąd, znane mutacje wydają się być charakterystyczne dla każdego z tych dwóch zespołów, przedstawiając wyraźną korelację genotyp-fenotyp.

Zespół LEOPARD należy do tzw. zespołów nerwowo-sercowo-twarzowo-skórnych (neuro-cardio-facial-cutaneous syndromes), tak jak najczęstszy w tej grupie chorób zespół Noonan. Zespoły NCFC (oprócz dwóch wspomnianych, jeszcze nerwiakowłókniakowatość typu 1, zespół Costello i zespół sercowo-twarzowo-skórny) są spowodowane mutacjami genów kodujących białka szlaku sygnalizacyjnego Ras. Fenotypy tych zespołów są zbliżone, z objawami skórnymi, wadami serca, kośćca i narządów płciowych, cechami dysmorficznymi twarzy i różnego stopnia opóźnieniem umysłowym. (patrz: Rozpoznanie różnicowe).

Objawy i przebieg

Pięcioletnia dziewczynka z zespołem LEOPARD. Widoczne cechy zespołu: mnogie plamy soczewicowate, plamy cafè-au-lait i cechy dysmoficzne: hiperteloryzm, ptoza, nisko osadzone dysmorficzne małżowiny uszne. Niebieskie tęczówki są częste w tym zespole
Bardzo liczne plamy soczewicowate na skórze podudzia u 37-letniego mężczyzny z zespołem LEOPARD
Plamiy soczewicowate u dwulatka z zespołem LEOPARD, widoczna również płetwistość szyi
Duża plama cafè-au-lait u 28-letniej pacjentki z zespołem LEOPARD

Na fenotyp zespołu LEOPARD składają się:

Rozpoznanie

Zaproponowano kryteria rozpoznania zespołu LEOPARD (Voron et al., 1976)

  1. Plamy soczewicowate + dwie inne cechy zespołu
  2. Członek rodziny z rozpoznaniem LS + przynajmniej trzy cechy zespołu (w przypadku braku plam soczewicowatych).

Rozpoznanie różnicowe

Leczenie

Zalecane postępowanie w zespole LEOPARD, prowadzenie i leczenie pacjentów w wielu punktach jest takie samo jak w zespole Noonan. Wyjściowe badanie po postawieniu rozpoznania powinno obejmować kompletne badanie fizykalne, specjalistyczną ocenę kardiologiczną, urologiczną, neurologiczną oraz audiologiczną. Zaleca się badanie molekularne w kierunku mutacji PTPN11 i RAF1.

Dalsze postępowanie zależy od fenotypu pacjenta:

  • w przypadku nieprawidłowości układu krążenia, zaleca się okresowe kardiologiczne badanie kontrolne. W innych przypadkach wystarcza badanie raz do roku
  • przypadki ciężkiej dysplazji aparatu zastawkowego mogą być wskazaniem do walwulotomii albo walwulektomii
  • pacjenci z kardiomiopatią przerostową powinni być prowadzeni według odpowiednich algorytmów opracowanych dla pacjentów z HCM
  • u chorych z dużym gradientem ciśnień między lewą komorą a aortą zaleca się farmakoterapię beta-blokerami lub blokerami kanału wapniowego
  • w przypadku niepowodzenia leczenia farmakologicznego należy rozważyć leczenie operacyjne
  • przypadki nagłych zgonów sercowych u pacjentów z HCM skłaniają ku wnikliwej ocenie ryzyka oraz wdrożenia odpowiedniej profilaktyki
  • leczenie bloków przewodzenia tak jak w populacji ogólnej, ocena EKG raz na rok
  • ocena audiologiczna raz na rok przed osiągnięciem dorosłości, aparat słuchowy lub implant ślimakowy w razie potrzeby
  • do rozważenia terapia hormonem wzrostu w przypadku niedoboru wzrostu w dzieciństwie
  • w przypadku mnogich plam soczewicowatych, zaleca się ochronę anty-UV-A i UV-B
  • większość dorosłych pacjentów z zespołem LEOPARD nie wymaga specjalistycznej opieki lekarskiej, a rokowanie jest dobre.

Linki zewnętrzne

Star of life.svgPrzeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.


Новое сообщение