Ziarniszczak (łac. folliculoma) – nowotwór wywodzący się ze sznurów płciowych występujący w jajniku, zwykle jednostronnie. Należy do grupy guzów jajnika hormonalnie czynnych.
Większość ziarniszczaków pojawia się u kobiet po menopauzie, czasami wcześniej.
Makroskopowo guzy są lite, różnej wielkości, na przekroju koloru od szarego do żółtego, występują przestrzenie torbielowate. Mikroskopowo składają się z mieszaniny komórek walcowatych wywodzących się z warstwy ziarnistej w sznurach, pasmach i gniazdach oraz komórek wrzecionowatego lub okrągłego kształtu, które zawierają lipidy komórek otoczki. Często komórki warstwy ziarnistej tworzą struktury naśladujące pęcherzyki Graafa, tzw. ciałka Call-Exnera.
Komórki tego nowotworu mogą produkować duże ilości estrogenów, w związku z tym istnieje predyspozycja do równoległego występowania raka endometrium i sutka.
Przeżycie 5-letnie wynosi od 61–97%.
Najczęściej ziarniszczaki wydzielają hormony: Inhibina B, Inhibina A oraz AMH. Z tego powodu pełnią one istotną rolę w diagnostyce nowotworu. W 2009 roku odkryto, że nowotwory ziarniszczaka posiadają specyficzną mutację genu FOXL2. Jej identyfikacja ma silne znaczenie w prawidłowym zdiagnozowaniu nowotworu.
