| placenta praevia | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
| O44.0 |
Łożysko przodujące, bez krwawienia |
| O44.1 |
Łożysko przodujące, z krwawieniem |
Łożysko przodujące (łac. placenta praevia) – powikłanie ciąży polegające na nieprawidłowo niskim zagnieżdżeniu łożyska w macicy.
Epidemiologia
Powikłanie stwierdza się w 0,1–1,0% wszystkich porodów. Jest jednym z najczęstszych powodów krwawień z dróg rodnych (pochwowych) w II i III trymestrze ciąży, odpowiadając za 22% krwotoków.
Czynniki ryzyka
- przebyta ciąża z łożyskiem przodującym
- przebyte wyłyżeczkowanie macicy
- wielorództwo
- przebyte cesarskie cięcie (5%)
- ciąża wielopłodowa
- ciąża powikłana wadami wrodzonymi płodu
- wady rozwojowe popłodu (łożysko błoniaste, pierścieniowate, okienkowate)
- zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro)
Patogeneza
W zależności od stosunku łożyska do ujścia wewnętrznego szyjki macicy, wyróżnia się cztery podtypy łożyska przodującego:
- łożysko przodujące całkowicie (łac. placenta praevia totalis)
- łożysko przodujące centralnie (łac. placenta praevia centralis)
- łożysko przodujące częściowo (łac. placenta praevia partialis)
- łożysko przodujące brzeżnie (łac. placenta praevia marginalis)
- łożysko przodujące bocznie (łac. placenta praevia lateralis).
Objawy i przebieg
Głównym objawem jest nagłe krwawienie. Pierwsze (anonsujące) krwawienie jest zazwyczaj bezbolesne i mało obfite, najczęściej objawy występują w okolicach 34. tygodnia ciąży. Kolejne krwawienia są bardziej obfite, powodując znaczną utratę krwi. Objawy korelują ze stopniem przodowania jedynie w ograniczonym stopniu.
Łożysko przodujące jest czynnikiem ryzyka łożyska przyrośniętego.
Częściej współistnieje z nim położenie poprzeczne i ukośne oraz położenie podłużne miednicowe płodu. Innymi powikłaniami są immunizacja matki, naczynia przodujące, hipotrofia wewnątrzmaciczna (IUGR).
Rozpoznanie
Podstawową metodą rozpoznania łożyska przodującego przy podejrzeniu tej patologii jest badanie ultrasonograficzne. Bezwzględnie przeciwwskazane jest badanie wewnętrzne narządu rodnego.
W ostatnim czasie wskazuje się na użyteczność rezonansu magnetycznego w obrazowaniu łożyska przodującego i jego stosunku do szyjki macicy.
Rozpoznanie różnicowe
W diagnostyce różnicowej łożyska przodującego należy uwzględnić:
- przedwczesne oddzielenie łożyska
- krwawienie z naczyń błądzących
- pęknięcie macicy
- ciążę szyjkową
- pęknięcie zatoki brzeżnej łożyska
- rak szyjki macicy
- polip szyjki macicy
- pęknięcie żylaka pochwy.
Postępowanie
W przypadku ciąży niedojrzałej przyjmuje się zazwyczaj postawę wyczekującą i wybiera postępowanie zachowawcze, na które składają się zalecenie leżenia i odpoczynku oraz, w razie potrzeby, tokoliza.
Gdy płód jest już dojrzały, postępowaniem z wyboru jest zakończenie ciąży przez cesarskie cięcie.
