Kariprazyna
|
|
|
| Nazewnictwo
|
|
|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
|
3-(4-{2-[4-(2,3-dichlorofenylo)piperazyn-1-ylo]etylo}cykloheksylo)-1,1-dimetylomocznik
|
| Inne nazwy i oznaczenia
|
| RGH-188
|
|
| Ogólne informacje
|
| Wzór sumaryczny
|
C21H32Cl2N4O
|
|
Masa molowa
|
427,41 g/mol
|
| Identyfikacja
|
|
Numer CAS
|
839712-12-8
|
|
PubChem
|
11154555
|
|
DrugBank
|
DB06016
|
|
SMILES
|
|
CN(C)C(=O)NC1CCC(CC1)CCN2CCN(CC2)C3=C(C(=CC=C3)Cl)Cl
|
|
|
InChI
|
|
InChI=1S/C21H32Cl2N4O/c1-25(2)21(28)24-17-8-6-16(7-9-17)10-11-26-12-14-27(15-13-26)19-5-3-4-18(22)20(19)23/h3-5,16-17H,6-15H2,1-2H3,(H,24,28)/t16-,17-
|
| InChIKey
|
|
KPWSJANDNDDRMB-QAQDUYKDSA-N
|
|
|
|
|
|
| Klasyfikacja medyczna
|
|
ATC
|
N05AX15
|
| Farmakokinetyka
|
|
|
| Działanie
|
przeciwpsychotyczne
|
| Okres półtrwania
|
2–5 dni
|
|
Metabolizm
|
wątrobowy
|
|
| Uwagi terapeutyczne
|
|
|
| Drogi podawania
|
doustna
|
|
Kariprazyna – organiczny związek chemiczny, stosowany jako lek przeciwpsychotyczny. Lek opracowała węgierska firma farmaceutyczna Gedeon Richter we współpracy z Forest Laboratories i Mitsubishi Tanabe Pharma.
Komisja Europejska zaakceptowała 19 lipca 2017 stosowanie kariprazyny w leczeniu schizofrenii u osób dorosłych w krajach Unii Europejskiej pod nazwą produktu Reagila. Decyzja ta nastąpiła po pozytywnej opinii Komitetu Produktów Medycznych Stosowanych u Ludzi w dniu 18.05.2017. Wcześniej, we wrześniu 2015 roku zatwierdzono stosowanie kariprazyny w USA, pod nazwą Vraylar, do leczenia objawów schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej u dorosłych.
Mechanizm działania
Kariprazyna jest antagonistą/częściowym agonistą receptorów dopaminergicznych D2 i D3, wykazującym 6 do 10 razy większą selektywność wobec receptorów D3. Wykazuje również częściowy agonizm wobec receptorów serotoninergicznych 5-HT1A. Połączenie agonizmu wobec 5-HT1A i antagonizmu wobec receptorów D2 jest cechą kilku nowych leków przeciwpsychotycznych (arypiprazolu, perospironu, lurasidonu, bifeprunoksu), określanych przez niektórych psychofarmakologów jako neuroleptyki „trzeciej generacji”.
Profil receptorowy kariprazyny:
Wysokie powinowactwo do receptorów D3 sugeruje, że kariprazyna działa głównie w układzie mezolimbicznym, gdzie receptory D3 podlegają większej ekspresji. Postulowana rola receptorów D3 w procesach poznawczych i wykazana skuteczność kariprazyny w poprawie deficytów poznawczych w modelu zwierzęcym sugeruje korzystny wpływ leku na deficyty poznawcze w schizofrenii. Średnie powinowactwo do receptorów histaminowych H1 i serotoninergicznych 5-HT2C pozwalają przypuszczać, że lek będzie wywierał niewielkie działanie sedatywne i powodował mniejszy przyrost masy ciała.
Farmakokinetyka
Kariprazyna jest metabolizowana w wątrobie przy udziale izoenzymów cytochromu P450: 3A4 (CYP3A4) i w mniejszym stopniu 2D6 (CYP2D6). Ma dwa aktywne metabolity, demetylokariprazynę i didemetylokariprazynę. Ma długi okres półtrwania (2 do 5 dni przy dawce dziennej 1,5–12,5 mg) i wysoką biodostępność po podaniu doustnym.
Kariprazyna jest słabym kompetycyjnym inhibitorem CYP2D6 i CYP3A4, nie indukuje CYP3A4.
Działania niepożądane
Najczęściej obserwowanymi działaniami niepożądanymi (częstość >10%) są objawy pozapiramidowe, akatyzja, niepokój, bezsenność, ból głowy i przyrost masy ciała, nudności. Rzadsze działania niepożądane: neutropenia, obniżenie progu drgawkowego, zaparcia, hipotonia ortostatyczna, wysypka, pokrzywka, świąd. W krótkoterminowych randomizowanych badaniach kariprazyna nie powodowała istotnych zaburzeń metabolicznych, podwyższenia stężenia prolaktyny ani istotnego wydłużenia odstępu QT.
Badania kliniczne
Kariprazyna jest oceniana w badaniach klinicznych jako lek w schizofrenii i chorobie afektywnej dwubiegunowej, zarówno w epizodach maniakalnych i mieszanych, jak depresyjnych. Ukończono również badanie kliniczne mające ocenić jej przydatność w augmentacji leczenia przeciwdepresyjnego w ciężkich zaburzeniach depresyjnych. Opublikowano dotąd wyniki II fazy badań klinicznych, w których wykazano skuteczność i dobrą tolerancję kariprazyny w leczeniu objawów zaostrzenia schizofrenii.
N05: Leki psycholeptyczne
| N05A – Leki przeciwpsychotyczne
|
N05AA – Pochodne fenotiazyny z łańcuchem alifatycznym |
|
N05AB – Pochodne fenotiazyny z grupą piperazynową |
|
N05AC – Pochodne fenotiazyny z grupą piperydynową |
|
| N05AD – Pochodne butyrofenonu |
|
| N05AE – Pochodne indolu |
|
| N05AF – Pochodne tioksantenu |
|
| N05AG – Pochodne difenylobutylopiperydyny |
|
N05AH – Pochodne diazepiny, oksazepiny i tiazepiny |
|
| N05AL – Benzamidy |
|
| N05AN – Sole litu |
|
| N05AX – Inne |
|
|
| N05B – Anksjolityki
|
| N05BA – Pochodne benzodiazepin |
|
| N05BB – Pochodne difenylometanu |
|
| N05BC – Karbaminiany |
|
| N05BD – Pochodne dibenzobicyklooktadienu |
|
| N05BE – Pochodne azaspirodekanodionu |
|
| N05BX – Inne |
|
|
| N05C – Leki nasenne i uspokajające |
| N05CA – Barbiturany
|
|
| N05CC – Aldehydy i ich pochodne |
|
| N05CD – Pochodne benzodiazepiny |
|
| N05CE – Pochodne piperynodionu |
|
| N05CF – Cyklopirolony |
|
| N05CH – Agonisty receptora melatoninowego |
|
| N05CM – Inne |
|
N05CX – Preparaty złożone zawierające leki nasenne i uspokajające, z wyłączeniem barbituranów |
|
|