Propranolol
|
Nazewnictwo
|
|
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
(RS)-1-(izopropyloamino)-3-(naftalen-1-yloksy)propan-2-ol
|
Inne nazwy i oznaczenia
|
farm.
|
Propranololi hydrochloridum (chlorowodorek propranololu)
|
|
Ogólne informacje
|
Wzór sumaryczny
|
C16H21NO2
|
Masa molowa
|
259,34 g/mol
|
Wygląd
|
ciało stałe
|
Identyfikacja
|
Numer CAS
|
525-66-6
|
PubChem
|
4946
|
DrugBank
|
DB00571
|
SMILES
|
CC(C)NCC(COC1=CC=CC2=CC=CC=C21)O
|
|
InChI
|
InChI=1S/C16H21NO2/c1-12(2)17-10-14(18)11-19-16-9-5-7-13-6-3-4-8-15(13)16/h3-9,12,14,17-18H,10-11H2,1-2H3
|
InChIKey
|
AQHHHDLHHXJYJD-UHFFFAOYSA-N
|
|
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
Klasyfikacja medyczna
|
ATC
|
C07AA05, C07BA05, C07FX01
|
Stosowanie w ciąży
|
kategoria C
|
Farmakokinetyka
|
|
Działanie
|
stabilizujące ciśnienie i pracę serca,
zapobieganie migrenom,
przeciwlękowe
|
Biodostępność
|
26%
|
Okres półtrwania
|
4–5 godzin
|
Metabolizm
|
wątrobowy
|
Wydalanie
|
nerkowe <1%
|
|
Uwagi terapeutyczne
|
|
Drogi podawania
|
doustnie, dożylnie
|
|
Propranolol – organiczny związek chemiczny, wielofunkcyjna pochodna naftalenu. Nieselektywny lek β-adrenolityczny (β-bloker), bez wewnętrznej aktywności sympatykomimetycznej, mający działanie stabilizujące błonę komórkową. Blokuje działanie amin katecholowych (a konkretnie adrenaliny i noradrenaliny) na serce, powodując spadek zapotrzebowania serca na tlen oraz zwolnienie częstości jego pracy i w konsekwencji spadek ciśnienia tętniczego (zwłaszcza skurczowego). Ze względu na blokowanie również receptorów B-2 propranolol powoduje obkurczenie naczyń, a tym samym szybszy zanik naczyniaków.
Wskazania
Przeciwwskazania
Działania niepożądane
Mogą mieć większe nasilenie przy stosowaniu wyższych dawek.
-
Układ krążenia: bradykardia, niewydolność krążenia, blok przedsionkowo-komorowy, hipotonia, ziębnięcie dystalnych części kończyn
-
ośrodkowy układ nerwowy: oszołomienie, depresja, zaburzenia widzenia, halucynacje, „niezwykłe” sny,
-
przewód pokarmowy: nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka lub zaparcie
-
układ oddechowy: zaostrzenie przebiegu lub prowokacja napadu astmy oskrzelowej
Z uwagi na wywoływanie niekorzystnych zmian w składzie lipidów jest stopniowo wypierany w kardiologii przez nowsze odmiany beta-adrenolityków (beta blokerów).
Bibliografia
-
Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006, Kraków, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, ISBN 83-7430-060-4.
- MałgorzataM. Rzewuska MałgorzataM., Leczenie zaburzeń psychicznych, t. 3, Warszawa: PZWL, 2006, ISBN 83-200-3354-3 .
C07A – Leki β-adrenolityczne |
C07AA – Leki β-adrenolityczne nieselektywne |
|
C07AB – Leki β-adrenolityczne selektywne |
|
C07AG – Leki α- i β-adrenolityczne |
|
|
C07B – Leki β-adrenolityczne w połączeniach z tiazydami |
C07BA – Leki β-adrenolityczne nieselektywne w połączeniach z tiazydami |
|
C07BB – Leki β-adrenolityczne selektywne w połączeniach z tiazydami |
|
C07BG – Leki α- i β-adrenolityczne w połączeniach z tiazydami |
|
|
C07C – Leki β-adrenolityczne w połączeniach z innymi lekami moczopędnymi |
C07CA – Leki β-adrenolityczne nieselektywne w połączeniach z innymi lekami moczopędnymi |
|
C07CB – Leki β-adrenolityczne selektywne w połączeniach z innymi lekami moczopędnymi |
|
C07CG – Leki α- i β-adrenolityczne w połączeniach z innymi lekami moczopędnymi |
|
|
C07D – Leki β-adrenolityczne z tiazydami w połączeniach z innymi lekami moczopędnymi |
C07DA – Leki β-adrenolityczne nieselektywne z tiazydami w połączeniach z innymi lekami moczopędnymi |
|
C07DB – Leki β-adrenolityczne selektywne z tiazydami w połączeniach z innymi lekami moczopędnymi |
|
|
C07F – Leki β-adrenolityczne w połączeniach z innymi lekami |
|