Wysepki Langerhansa, wyspy Langerhansa, wyspy trzustkowe, wysepki trzustkowe (łac. insulae pancreaticae) – jeden z gruczołów wydzielania wewnętrznego, w postaci skupisk komórek występujących i rozrzuconych w miąższu trzustki, głównie w obrębie jej ogona. Stanowią one od 1% do 3% masy całego narządu. Człowiek ma od 1 do 2 mln takich komórek, które wydzielają hormony regulujące węglowodanową przemianę materii organizmu.
Wyróżnia się:
- komórki alfa (A), około 25% – wydzielają glukagon
- komórki beta (B), około 60% – wydzielają insulinę i amylinę
- komórki delta (D), około 10% – syntezują somatostatynę
- komórki F, około 5% – wydzielają trzustkowy polipeptyd.
Niektóre źródła uznają komórki delta i F za tożsame.
Wysepki Langerhansa pełnią zasadniczą rolę w wydzielaniu dokrewnym, które regulowane jest za pomocą sprzężenia jelitowo-trzustkowego, wywołanego przez pokarm. Ich uszkodzenie lub zniszczenie, zwykle na tle autoimmunologicznym, prowadzi do powstania cukrzycy, choroby wynikającej z niedoboru insuliny
Wyspy trzustkowe zostały odkryte w roku 1869 przez niemieckiego anatoma i patologa Paula Langerhansa.
