Choroby autoimmunologiczne, choroby autoimmunizacyjne – grupa chorób, w których układ immunologiczny (odpornościowy) organizmu niszczy własne komórki i tkanki. U podłoża chorób autoimmunologicznych leży proces nazywany autoimmunizacją.
Choroby autoimmunologiczne spowodowane są błędami w uzyskiwaniu kompetencji przez limfocyty w narządach limfatycznych. Przez barierę szpikową przechodzą limfocyty nieposiadające właściwych antygenów zgodności tkankowej. Efektem takiej dysfunkcji jest atakowanie własnych komórek, uznawanych przez układ odpornościowy za ciała obce.
Przykłady chorób autoimmunologicznych
Przykładowe choroby autoimmunologiczne (autoimmunizacyjne):
- choroby układowe tkanki łącznej: toczeń rumieniowaty układowy, twardzina, układowe zapalenia naczyń, reumatoidalne zapalenie stawów, reaktywne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów, zespół Sjögrena
- nieswoiste zapalenia jelit: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Crohna
- choroby tarczycy: zapalenie tarczycy Hashimoto, choroba Gravesa-Basedowa
- choroby nadnerczy: choroba Addisona
- choroby neurologiczne: miastenia, stwardnienie rozsiane, ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia
- choroby skóry: bielactwo nabyte (podejrzewane), łuszczyca, łysienie plackowate
- niedokrwistość Addisona-Biermera
- sarkoidoza
- cukrzyca typu 1 (insulinozależna)
