| Spina bifida | |
 Schematyczne przedstawienie dziecka z rozszczepem kręgosłupa | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
| Q05.0 |
Rozszczep kręgosłupa szyjnego ze współistniejącym wodogłowiem |
| Q05.1 |
Rozszczep kręgosłupa piersiowego ze współistniejącym wodogłowiem |
| Q05.2 |
Rozszczep kręgosłupa lędźwiowego ze współistniejącym wodogłowiem |
| Q05.3 |
Rozszczep kręgosłupa krzyżowego ze współistniejącym wodogłowiem |
| Q05.4 |
Nieokreślony rozszczep kręgosłupa ze współistniejącym wodogłowiem |
| Q05.5 |
Rozszczep kręgosłupa szyjnego bez wodogłowia |
| Q05.6 |
Rozszczep kręgosłupa piersiowego bez wodogłowia |
| Q05.7 |
Rozszczep kręgosłupa lędźwiowego bez wodogłowia |
| Q05.8 |
Rozszczep kręgosłupa krzyżowego bez wodogłowia |
| Q05.9 |
Rozszczep kręgosłupa, nie określony |
| spina bifida occulta | |
| |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Rozszczep kręgosłupa, tarń dwudzielna (łac. spina bifida) – wada rozwojowa kręgosłupa polegającą na nieprawidłowym rozwoju kręgosłupa spowodowanym rozszczepem – niezamknięciem kanału kręgowego (inaczej: brakiem tylnej części łuków kręgowych). Wada ta powstaje około 3 tygodnia ciąży. W zależności od obszaru wystąpienia wyróżnia się przepukliny okolicy szyjnej, piersiowej, lędźwiowej i krzyżowej. Suplementacja kwasu foliowego w trakcie ciąży redukuje przypadki rozszczepu kręgosłupa.
Objawy
Skutki wystąpienia rozszczepu kręgosłupa są ściśle zależne od stopnia zaawansowania wady i jej umiejscowienia. Następstwami tej wady mogą być czasami tylko łagodne bóle czy pewne trudności w poruszaniu się powodowane zaburzeniem unerwienia mięśni, ich zmęczeniem lub osłabieniem (niepodparte lub źle zawieszone mięśnie muszą wykonywać kilkukrotnie większą pracę niż mięśnie zdrowego człowieka), ale również tak poważne, jak i ich porażenie mogące być powodem całkowitego unieruchomienia.
Obok wady kręgosłupa spotykane są m.in. deformacje stawów kończyn dolnych, przepukliny mogące prowadzić do porażeń nerwowych (powodujących zaburzenia czucia skórnego, a w powikłaniu odleżynami), trudności w oddawaniu kału (porażenie mięśni odbytnicy) czy moczu – neurogenny pęcherz moczowy, a co za tym idzie narażenie na liczne infekcje dróg moczowych itp. Zaawansowanym stadiom tej wady towarzyszy często przepuklina oponowo-rdzeniowa (łac. myelomeningocoele).
Leczenie
Leczenie ortopedyczne zależy od stopnia komplikacji. Wiele osób żyjących z tą wadą może nawet nie wiedzieć o jej istnieniu, gdyż nie musi ona przeszkadzać w normalnym funkcjonowaniu. Niektóre dzieci wymagają gimnastyki korekcyjnej oraz zaplecza ortopedycznego takiego jak wkładki ortopedyczne czy w gorszych przypadkach kule lub ortezy. Często źle rozwijający się kręgosłup poddaje się deformacjom od tak lekkich jak wrodzona – np. skolioza, aż do deformacji leczonych operacyjnie – zdwojenie rdzenia czy diastematomyelia.
