Siarczan miedzi(II)

Siarczan miedzi(II)

model struktury krystalicznej model komórki elementarnej
kryształ CuSO 4·5H 2O
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) konst. siarczan miedzi addyt. tetraoksydosiarczan(2−) miedzi(2+) Inne nazwy i oznaczenia półsyst. siarczan miedzi(II) Stocka siarczan(VI) miedzi(II) inne daw. siarczan miedziowy; siny kamień, witriol miedzi, niebieski kamień
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	CuSO4
Masa molowa	159,61 g/mol
Wygląd	bezwonny, biało-szary lub biało-zielony, amorficzny proszek bądź romboedryczne kryształy (bezwodny), niebieskie trójskośne kryształy (pięciowodny)
Minerały	chalkantyt
Identyfikacja
Numer CAS	7758-98-7 10257-54-2 (jednowodny) 7758-99-8 (pięciowodny)
PubChem	24462
DrugBank	DB06778
InChI InChI=1S/Cu.H2O4S/c;1-5(2,3)4/h;(H2,1,2,3,4)/q+2;/p-2 InChIKey ARUVKPQLZAKDPS-UHFFFAOYSA-L
Właściwości Gęstość 3,60 g/cm³ (bezwodny); ciało stałe 2,286 g/cm³ (pięciowodny); ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie 22,0 g/100 g w innych rozpuszczalnikach pięciowodny rozpuszcza się w metanolu i słabo w etanolu; bezwodny jest nierozpuszczalny w etanolu Temperatura rozkładu 560 °C (bezwodny) 110 °C (pięciowodny)
Budowa Układ krystalograficzny trójskośny
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2015-12-07] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI Uwaga Zwroty H H302, H315, H319, H410 Zwroty P P273, P305+P351+P338, P501 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI Szkodliwy (Xn) Groźny dla środowiska (N) Zwroty R R22, R36/38, R50/53 Zwroty S S2, S22, S60, S61 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła 0 2 0   Temperatura zapłonu niepalny Temperatura samozapłonu niepalny Numer RTECS GL8800000 Dawka śmiertelna LD50 300 mg/kg (szczur, doustnie)
Podobne związki
Inne aniony	CuSO 3
Inne kationy	Cu 2SO 4, MnSO 4, NiSO 4
Podobne związki	siarczany
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Siarczan miedzi(II) (nazwa Stocka: siarczan(VI) miedzi(II), siarczan miedziowy), CuSO
4 – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu siarkowego i miedzi na II stopniu utlenienia. Pięciowodny siarczan miedzi(II) występuje naturalnie jako minerał chalkantyt.

Bezwodny (CuSO
4)

Bezwodny siarczan miedzi jest biały. W temperaturze pokojowej jest higroskopijną substancją o gęstości 3,6 g/cm³. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, dając roztwór lekko kwaśny (roztwór 5%: pH 3,7–4,5). W roztworze wodnym tworzy oktaedryczne jony kompleksowe [Cu(H
2O)
6]2+
wykazujące właściwości paramagnetyczne.

Pentahydrat siarczanu miedzi CuSO
4·5H
2O (nazywany dawniej witriolem miedzi lub sinym kamieniem) ma intensywnie niebieskie zabarwienie.

Pentahydrat pod wpływem ogrzewania w temperaturze 102 °C traci dwie cząsteczki wody, przechodząc w trihydrat – CuSO
4·3H
2O (o gęstości 3,78 g/cm³) a następnie monohydrat. Ogrzany powyżej 197 °C staje się bezwodny.

Zastosowania

• Jako fungicyd do konserwacji drewna.
• Wykrywanie wody w alkoholu.
• Jest głównym składnikiem kwaśnych kąpieli do elektrolitycznego miedziowania i kąpieli przeznaczonych do elektrolitycznego wytwarzania anod miedzianych.
• Bywa używany przez chemików amatorów do „hodowli” kryształów.