| syndroma nephriticum | |
 Krwinkomocz – jeden z symptomów zespołu nefrytycznego | |
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 |
N00 |
|---|---|
| ICD-10 |
N01 |
| ICD-10 |
N03 |
| ICD-10 |
N05 |
| MedlinePlus | |
Zespół nefrytyczny (łac. syndroma nephriticum) – zespół objawów klinicznych charakterystyczny dla uszkodzenia śródbłonka kapilar kłębuszków nerkowych, spowodowanego zapaleniem nerek. Najczęściej stanowi manifestację kłębuszkowego zapalenia nerek. W jego przebiegu występują specyficzne symptomy, do których zaliczamy białkomocz (najczęściej ≤3,5 g/d), uogólnione obrzęki, nadciśnienie tętnicze, oligurię oraz obecność „aktywnego“, czyli bogatokomórkowego osadu moczu (krwinkomoczu, wałeczkomoczu i ropomoczu). Dla porównania, w zespole nerczycowym objawy wynikają przede wszystkim z utraty białka z moczem na poziomie przekraczającym 3,5 g/d oraz brak jest krwiomoczu.
Objawy
- krwiomocz (obecność czerwonych krwinek w moczu)
- białkomocz mniejszy bądź równy 3,5 g/dobę, choć w rzadkich przypadkach przekroczyć może nawet 10 g/d
- nadciśnienie tętnicze
- azotemia (wzrost stężenia osoczowego mocznika i kreatyniny)
- skąpomocz (wydalanie moczu poniżej 400 ml/dzień)
- uogólnione obrzęki
- aktywny osad moczu (erytrocyty wyługowane i dysmorficzne, wałeczki erytrocytowe i ziarniste)
- ropomocz
- zaburzenia widzenia, wynikające z uszkodzenia naczyń siatkówki z powodu nadciśnienia
- kaszel z odkrztuszaniem śluzu lub różowej, pienistej wydzieliny
- skrócenie oddechu
- ogólne uczucie osłabienia, senności, dezorientacji, bolesność różnych okolic ciała
Przyczyny
Najczęstszą przyczyną zespołu nefrytycznego na podstawie czeskiego rejestru biopsji nerek jest nefropatia IgA (17% wszystkich przypadków).
Typowymi przyczynami zespołu nefrytycznego u dzieci są:
- nefropatia IgA
- popaciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek
- zapalenie naczyń związane z IgA
- zespół hemolityczno-mocznicowy
Do typowych przyczyn zespołu nefrytycznego u dorosłych należą:
- nefropatia toczniowa (toczniowe zapalenie nerek)
- gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek
- błoniasto-rozplemowe zapalenie kłębuszków nerkowych
- infekcyjne zapalenie wsierdzia
- krioglobulinemia
- zespół Goodpasture’a
- inne układowe zapalenia naczyń
- zapalenie wątroby typu B i C
- ropień brzuszny
- choroby wirusowe takie jak mononukleoza, odra, świnka
- zespół Alporta
- herpetyczne zapalenie skóry
- celiakia
Leczenie
Leczenie jest zależne od objawów i choroby leżącej u przyczyny zespołu. Choroby zapalne nerek powinny być leczone lekami immunosupresyjnymi, takimi jak sterydy, inhibitory mTOR (np. sirolimus), leki cytotoksyczne. Plazmaferezy mogą pomóc usunąć krążące w krwiobiegu przeciwciała, uszkadzające kłębuszki nerkowe. Należy monitorować i uzupełniać niedobory elektrolitów, płynów i włączyć leczenie przeciwnadciśnieniowe.
